Rok wydania: 2022
Numer czasopisma: 4
Słowa kluczowe: cyfryzacja, sektor turystyki, przedsiębiorstwo turystyczne, smart world, pandemia COVID-19
Strony: 3-12
Język publikacji: Polski
Pobierz
Cyfryzacja w przedsiębiorstwach turystycznych w warunkach COVID-19. Pozytywne i negatywne konsekwencje
Katarzyna Czernek-Marszałek, Paweł Piotrowski
Abstrakt
Pandemia COVID-19 zmusiła przedsiębiorców do bardziej intensywnego wykorzystania różnego rodzaju narzędzi cyfryzacji. Jednym z sektorów najbardziej dotkniętych skutkami COVID-19 jest sektor turystyki. Celem artykułu jest wskazanie czy i w jaki sposób przyspieszenie procesów cyfryzacji, wywołane pandemią COVID-19, sprzyjało wykorzystaniu narzędzi cyfryzacji w przedsiębiorstwach sektora turystycznego oraz jak wpłynęło na ich funkcjonowanie. W tekście zaprezentowano wyniki badań jakościowych, zrealizowanych na przełomie grudnia 2021 i stycznia 2022 roku, w formie czterech grupowych wywiadów zogniskowanych przeprowadzonych z 22 reprezentantami różnych branż sektora turystyki. Badania pozwoliły zidentyfikować szereg pozytywnych i negatywnych konsekwencji stosowania rozwiązań cyfrowych w przedsiębiorstwach turystycznych w dobie pandemii COVID-19. Wśród skutków pozytywnych wymienić można np. poszerzenie rynku, utrzymanie kontaktu z klientami, zdobycie nowych kompetencji przez pracowników czy oszczędność zasobów. Wśród negatywnych konsekwencji wskazano m.in. wysoką niepewność generującą koszty, braki kadrowe, obniżenie ceny usług oraz negatywny wpływ pracy zdalnej na zdrowie psychiczne pracowników.
Bibliografia
[1] António N., Rita P. (2021), COVID 19: The Catalyst for Digital Transformation in the Hospitality Industry? „Tourism & Management Studies”, Vol. 17, No. 2, pp. 41–46. [2] Akhtar N., Khan N., Mahroof Khan M., Ashraf S., Hashmi M. S., Khan M. M., Hishan S. S. (2021), Post-covid 19 Tourism: Will Digital Tourism Replace Mass Tourism? „Sustainability”, Vol. 13, No. 5352, pp. 1–18. [3] Almeida F., Santos J.D., Monteiro J.A. (2020), The Challenges and Opportunities in the Digitalization of Companies in a Post-COVID-19 World, „IEEE Engineering Management Review”, Vol. 48, No. 3, pp. 97–103. [4] Aydın S., Nakiyingi B.A., Esmen C., Güneysu S., Ejjada M. (2021), Environmental Impact of Coronavirus (COVID-19) from Turkish Perceptive, „Environment, Development and Sustainability”, Vol. 23, pp. 7573–7580. [5] Barrado-Timón D.A., Hidalgo-Giralt C. (2019), The Historic City, its Transmission and Perception via Augmented Reality and Virtual Reality and the Use of the Past as a Resource for the Present: A New Era for Urban Cultural Heritage and Tourism? „Sustainability”, Vol. 11, No. 10, pp. 1–26. [6] Bashir M., MA B., Shahzad L.A. (2020), A Brief Review of Socio-economic and Environmental Impact of Covid-19, „Air Quality, Atmosphere & Health”, vol. 13, pp. 1403–1409. [7] Baum T., Hai N.T.T. (2020), Hospitality, Tourism, Human Rights and the Impact of COVID-19, „International Journal of Contemporary Hospitality Management”, Vol. 32, pp. 2397–2407. [8] Buhalis D. (2003), eTourism: Information Technology for Strategic Tourism Management, UK: Pearson, London. Buhalis D., Leung R. (2018), Smart hospitality—Interconnectivity and Interoperability towards an Ecosystem, „International Journal of Hospitality Management”, Vol. 71, pp. 41–50. [9] Car T., Stifanich L.P., Šimunić M. (2019), Internet of Things (IoT) in Tourism and Hospitality: Opportunities and Challenges, „ToSEE – Tourism in Southern and Eastern Europe”, Vol. 5, pp. 163–175. [10] Celik S., Atac B. (2021), The Effects of the Covid-19 Pandemic on Travel Agencies: Evidence from Turkey, „Journal of Tourism Quarterly”, Vol. 3, No. 3, pp. 166–176. [11] Chevtaeva E., Denizci Guillet B. (2022), Co-workation, [in:] D. Buhalis (ed.), Encyclopedia of Tourism Management and Marketing, Edward Elgar Publishing. [12] Czernek-Marszałek K., McCabe S. (2022), Why Qualitative Papers get Rejected by Annals of Tourism Research? „Annals of Tourism Research”, Vol. 92, art. 103338. [13] Dolot A. (2020), Wpływ pandemii COVID-19 na pracę zdalną – perspektywa pracownika, „E-mentor”, Nr. 83(1), s. 35–43. [14] Dong H., Ma S., Jia N., Tian J. (2021), Understanding Public Transport Satisfaction in post COVID-19 Pandemic, „Transport Policy”, Vol. 101, pp. 81–88. [15] Eisenhardt K.M., Graebner M.E. (2007), Theory Building from Cases: Opportunities and Challenges, „Academy of Management Journal”, Vol. 50, No. 1, pp. 25–32. [16] ETC (2022), Monitoring Sentiment for Domestic and Intra-European Travel, Wave 10. https://etc-corporate.org/uploads/2022/02/2022_ETC_MSIET_Results_Wave_10.pdf) data dostępu: 15.02.2022). [17] Filipiak B.Z., Dylewski M., Kalinowski M. (2020), Economic Development Trends in the EU Tourism Industry. Towards the Digitalization Process and Sustainability, „Quality & Quantity”, October. [18] Galanti T., Guidetti G., Mazzei E., Zappalà S., Toscano F. (2021), Work From Home During the COVID-19 Outbreak: The Impact on Employees’ Remote Work Productivity, Engagement, and Stress, „Journal of Occupational and Environmental Medicine”, Vol. 63, No. 7, pp. 426–432. [19] Gretzel U., Fuchs M., Baggio R., Hoepken W., Law R., Neidhardt J., Pesonen J., Zanker M., Xiang Z. (2020), E-Tourism beyond COVID-19: A Call for Transformative Research, „Information Technology and Tourism”, Vol. 22, No. 2, pp. 187–203. [20] Gretzel U., Sigala M., Xiang Z., Koo C. (2015), Smart Tourism: Foundations and Developments. „Electronic Markets”, Vol. 25, No. 3, pp. 179–188. [21] Happ E., Ivancsó-Horváth Z. (2018), Digital Tourism is the Challenge of Future – A New Approach to Tourism, „Knowledge Horizons – Economics”, Vol. 10, No. 2, pp. 9–16. [22] Harms R., Alfert C., Cheng C. F., Kraus S. (2021), Effectuation and Causation Configurations for Business Model Innovation: Addressing COVID-19 in the gastronomy industry, „International Journal of Hospitality Management”, Vol. 95, pp. 1–8. [23] Itaka (2021), https://www.itaka.pl/workation/, data dostępu: 10.02.2022 r. [24] Iwaniuk E. (2020), Koncepcja Inteligentnej Turystyki, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, Nr 391, s. 110–120. [25] Kim S., Eun Chang J.J., Park H.H., Song S.U., Cha C.B., Kim J.W., Kang N. (2020), Autonomous Taxi Service Design and User Experience, „International Journal of Human–Computer Interaction”, Vol. 36, No. 5, pp. 429–448. [26] Korže S.Z. (2019), From Industry 4.0. to Tourism 4.0, „Innovative Issues and Approaches in Social Sciences”, Vol. 12, No. 3, pp. 29–52. [27] Lau A. (2020), New Technologies Used in COVID-19 for Business Survival: Insights from the Hotel Sector in China, „Information Technology and Tourism”, Vol. 22, No. (4), pp. 497–504. [28] Li J., Xu L., Tang L., Wang S., Li L. (2018), Big Data in Tourism Research: A Literature Review, „Tourism Management”, Vol. 68, pp. 301–323. [29] Liu H., Ning H., Mu Q., Zheng Y., Zeng J., Yang L.T., Huang R., Ma J. (2019), A review of the smart world, „Future Generation Computer Systems”, Vol. 96, pp. 678–691. [30] Majewska J., Czernek-Marszałek K. (2021), Perception of own Activity and Tourism Development in the Context of COVID-19 Talks with Polish Entrepreneurs [in:] Callot Ph. (ed.) Tourism Post Covid – 19: Coping, Negotiating, Leading Change / Layout and Coordination, TRC – Tourist Research Center; supported by UBS: Universite Bretagne Sud, Vienna: Tourist Research Center, pp. 77–92. [31] Miles M.B., Huberman A.M. (1994), Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook, Thousand Oaks, CA: Sage Publications. [32] Niemczyk A., Zamora P. (2021), Interwencjonizm państwowy na rynku usług turystycznych w warunkach pandemii COVID-19, „Acta Universitatis Wratislaviensis Ekonomia — Wroclaw Economic Review”, Nr 27/3, s. 21–34. [33] Ning H., Liu H., Ma J., Yang L.T., Huang R. (2016), Cybermatics: Cyber–physical–social–thinking Hyperspace Based Science and Technology, „Future Generation Computer Systems”, Vol. 56, pp. 504–522. [34] Sheresheva M., Efremova M., Valitova L., Polukhina A., Laptev G. (2021), Russian Tourism Enterprises’ Marketing Innovations to Meet the COVID-19 Challenges, „Sustainability”, Vol. 13, No. 3756. [35] Thees H., Störmann E., Thiele F., Olbrich N. (2021), Shaping Digitalization among German Tourism Service Providers: Processes and Implications, „Journal of Tourism, Heritage & Services Marketing”, Vol. 7, No. 2, pp. 3–15. [36] UN (2021), Air Travel Down 60 per Cent, as Airline Industry Losses Top $370 Billion: ICAO, https://news.un.org/en/story/2021/01/1082302, data dostępu: 11.05.2022. [37] Yung R., Khoo-Lattimore C. (2019), New Realities: A Systematic Literature Review on Virtual Reality and Augmented Reality in Tourism Research, „Current Issues in Tourism”, Vol. 22, No. 17, pp. 2056–2081. Work Remotly Croatia, 2021, http://www.workremotlycroatia.com/, access date: 13.03.2022. [38] WTTC (2019), Travel & Tourism Economic Impact 2019, report: (https://www.slovenia.info/uploads/dokumenti/raziskave/raziskave/world2019.pdf), data dostępu 01.02.2022. [39] WTTC (2021a), Adapting To Endemic Covid-19: the Outlook for Business Travel. (November), 27. (https://wttc.org/Portals/0/Documents/Reports/2021/WTTC Adapting to Endemic Covid – Business Travel Outlook 011121.pdf?ver=2021–11–02–082813–280) data dostępu: 14.02.2022. [40] WTTC (2021b), Travel & Tourism Economic Impact 2021. (https://wttc.org/Portals/0/Documents/Reports/2021/Global Economic Impact and Trends 2021.pdf), data dostępu: 15.02.2022. [41] Zakrzewska-Bielawska A. (2017), Ambidexterity jako zdolność dynamiczna w odpowiedzi na niepewność otoczenia, „Studia Oeconomica Posnaniensia”, Vol. 5, No. 9, pp. 174–190 [42] Zeqiri A., Dahmani M., Youssef A. Ben, (2022), Digitalization of the tourism industry: What are the impacts of the new wave of technologies, „Balkan Economic Review”, Vol. 2, pp. 63–82
Publikacje z rocznika