Adaptacja miasta Warszawa do koncepcji smart city w oparciu o model odporności (resiliency model)

Małgorzata Baran; Monika Kłos; Karolina Marchlewska-Patyk

doi:10.33141/po.2022.4.3

Rok wydania: 2022

Numer czasopisma: 4

Słowa kluczowe: adaptacja, smart city, resiliency model, Warszawa

Strony: 20-30

Język publikacji: Polski

Pobierz

Adaptacja miasta Warszawa do koncepcji smart city w oparciu o model odporności (resiliency model)

Małgorzata Baran, Monika Kłos, Karolina Marchlewska-Patyk

Abstrakt

Koncepcja smart city, stanowiąca następstwo doktryny zrównoważonego rozwoju i zmian technologicznych, w ciągu ostatniego dziesięciolecia zyskała popularność na arenie międzynarodowej. Przeprowadzona dyskusja literatury światowej wskazuje na konieczność intensywnych działań, zarówno w obszarach nauki, jak i praktyki gospodarczej, na rzecz wdrażania, monitorowania i rozwoju koncepcji smart city. Celem artykułu jest wyjaśnienie specyfiki koncepcji smart city na podstawie systematycznego przeglądu literatury oraz identyfikacja procesu adaptacji Warszawy do koncepcji smart city. W publikacji wykorzystano metodykę przeprowadzania systematycznego przeglądu literatury w zakresie rozwoju koncepcji smart city oraz funkcjonujących modeli inteligentnych miast. Analiza z wykorzystaniem elementów studium przypadku została przeprowadzona na podstawie dostępnych raportów, rankingów i oficjalnych dokumentów miasta Warszawy. W efekcie zaprezentowana została charakterystyka miasta wskazująca na stopień rozwoju miasta Warszawy jako miasta inteligentnego. Analiza wyjaśnia mechanizmy realizacji przedsięwzięć typu smart w Warszawie, dając jednocześnie podstawy do wskazania modelu odporności miasta jako modelu adaptacji adekwatnego dla tego miasta. Podjęte przez autorki rozważania ukierunkowane na rozwój koncepcji smart city, zwieńczone propozycją modelu inteligentnego miasta, ujawniają perspektywę badawczą skoncentrowaną na polskich miastach.

Bibliografia

[1] Arun M. (1999), Smart Cities: The Singapore Case, „Cities”, Vol. 16, pp. 13–18. [2] Baran M., Kłos M., Chodorek M., Marchlewska-Patyk M. (2022), The Resilient Smart City Model – Proposal for Polish Cities, „Energies”, Vol. 15, No. 5, p. 1–23. [3] Baron G., Brinkman J. (2015), Amsterdam smart city: „The Idea of the Smart City Will Bring Us to a New Economy, https://www.smart-circle.org/news/amsterdam-smart-city-idea-smart-city-will-bring-us-new-economy/, access date: 01.12.2021. [4] Bogobowicz M. Domański J. (2015), Kiedy miasto jest inteligentne? https://www.arcanagis.pl/kiedy-miasto-jest-inteligentne/, data dostępu: 18.12.2021 r. [5] Caragliu A., Del Bo C., Nijkamp P. (2001), Smart Cities in Europe, „Journal of Urban Technology”, Vol. 18, No. 2, pp. 1–38. [6] Cocchia A. (2014), Smart and Digital City: A Systematic Literature Review, [in:] R.P. Dameri, C. Rosenthal-Sabroux (eds.), Smart City, Progress in IS, Springer International Publishing Switzerland, pp. 13–43. [7] Coe A., Paquet G., Roy J. (2001), E-governance and Smart Communities: A Social Learning Challenge, „Social Science Computer Review”, Vol. 19, No. 1, pp. 1–16. https://www.researchgate.net/profile/Gilles-Paquet/publication/249737308_E-Governance_and_Smart_Communities_A_Social_Learning_Challenge/links/0deec53b42f720fb2d000000/E-Governance-and-Smart-Communities-A-Social-Learning-Challenge.pdf?origin=publication_detail, access date: 12.11.2021. [8] Cohen B. (2015), The Smartest Cities in the World (2015): Methodology, https://www.fastcompany.com/3038818/the-smartest-cities-in-the-world-2015-methodology, access date: 01.12.2021. [9] Czakon W. (2011), Metodyka systematycznego przeglądu literatury, „Przegląd Organizacji”, Nr. 3, s. 57–61. [10] Czakon W. (2006), Łabędzie Poppera – case studies w badaniach nauk o zarządzaniu, „Przegląd Organizacji”, Nr 9, s. 9–12. [11] Dameri R.P. (2013), Searching for Smart City Definition: A Comprehensive Proposal. International, „Journal of Computers & Technology”, Vol. 11, No. 5, pp. 2544– 2551. [12] Daszkiewicz M. (2015), Smart marketing w służbie miast, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, Nr 41, s. 263–264, http://www.wzieu.pl/zn/875/DaszkiewiczMagdalena.pdf, data dostępu: 30.11.2021 r. [13] Dziura Ł. (2017), Dobre praktyki w zakresie smart city, [w:] J. Czapska, P. Mączyński, K. Struzińska (red.), Bezpieczne miasto: w poszukiwaniu wiedzy przydatnej praktykom, Wydawnictwo JAK, Kraków, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/70776/dziura_dobre_praktyki_w_zakresie_smart_city_2017.pdf?sequence=1&isAllowed=y, data dostępu: 30.11.2021 r. [14] Euromonitor International, Euromonitor Top 100 City Destinations Index, The Moodie Davitt Report, https://go.euromonitor.com/white-paper-travel-211202-top-100-city-destinations index.html, data dostępu: 14.02.2021 r. [15] Gądecki J. (2014), Historia wielkiego wynalazku, „Polityka”. Niezbędnik inteligenta „Miasta i ludzie”, No. 1000086. https://www.polityka.pl/niezbednik/1597617,1,miasto--innowacyjny-wynalazek.read, data dostępu: 12.12.2021 r. [16] Gotlibowska K. (2018), Propozycja modelu miasta inteligentnego (Smart city) opartego na zastosowaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych w jego rozwoju, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, Nr. 42, s. 67–80. [17] Griffinger R., Haindlmaier G. (2009), Smart Cities Ranking: An Effective Instrument for the Positioning of Cities? „ACE 12”, pp. 1–21, https://upcommons.upc.edu/bitstream/handle/2099/8550/ACE_12_SA_10.pdf?sequence=7&isAllowed=y, access date: 18.12.2021. [18] Hall P. (2000), Creative Cities and Economic Development, „Urban Studies”, Vol. 37, No. 4, pp. 639–649. [19] Hancke G.P., Silva B.C., Hancke Jr. G.P. (2013), The Role of Advanced Sensing in Smart Cities, „Sensors”, Vol. 13, No. 1, pp. 393–425, https://mdpi-res.com/d_attachment/sensors/sensors-13–00393/article_deploy/sensors-13–00393.pdf?version=1403321328, access date: 14.12.2021. [20] Harrison C., Donnelly I.A. (2011), A Theory of Smart Cities, pp. 521–535. http://journals.isss.org/index.php/proceedings55th/article/viewFile/1703/572 [21] Hollands R.G. (2008), Will the Real Smart City Please Stand Up? „City”, Vol. 12, No. 3, pp. 303–320. [22] IESE Business School, University of Navarra, IESE Cities in Motion Index, (2020). https://media.iese.edu/research/pdfs/ST-0542-E.pdf, access date: 14.02.2021 r. [23] Jankowska M. (2015), Smart city jako koncepcja zrównoważonego rozwoju miasta – przykład Wiednia, „Studia i prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, Nr. 42, s. 173–182, https://wneiz.pl/nauka_wneiz/sip/sip42–2015/SiP-42-t2–173.pdf, data dostępu: 12.12.2021 r. [25] Khatibi H., Wilkinson S., Baghersad M., Dianat H. (2021), The Resilient – Smart City Development: A Literature Review and Novel Frameworks Exploration, „Built Environment Project and Asset Management”, Vol. 11, pp. 1–19, https://www.researchgate.net/profile/Hamed-Khatibi/publication/351762926_The_resilient_-_smart_city_development_a_literature_review_and_novel_frameworks_exploration/links/616feee8435dab3b75827ca7/The-resilient-smart-city-development-a-literature-review-and-novel-frameworks-exploration.pdf?origin=publication_detail, access date: 14.12.2021. [26] Klepka M. (2019), Model Smart City i jego związek z rozwojem przedsiębiorstw, „Przedsiębiorczość i zarządzanie”, Nr 8, s. 48–56, http://piz.san.edu.pl/docs/e XX-8.pdf, data dostępu: 20.12.2021 r. [27] Komninos N. (2002), Intelligent Cities: Innovation, Knowledge Systems and Digital Space, Spon Press, London. [28] Komninos N. (2011), Intelligent Cities: Variable Geometries of Spatial Intelligence, „Intelligent Buildings International”, Vol. 3, No. 3, pp. 172–188. [29] Kourtit K., Nijkamp P., Arribas D. (2012), Smart Cities in Perspective – A Comparative European Study by Means of Self-organizing Maps, „Innovation The European Journal of Social Science Research”, Vol. 25, No. 2, pp. 229–246. [24] Leydesdorff L., Deakin M. (2011), The Triple Helix Model of Smart Cities: A Neo-evolutionary Perspective, „Journal of Urban Technology”, Vol. 18, No. 5, pp. 53–63. [30] Masik G., Sagan I., Scott J.W. (2021), Smart City Strategies and New Urban Development Policies in the Polish Context, „The International Journal of Urban Policy and Planning”, Vol. 108, No. 1029702, pp. 1–9. [31] Miasto Warszawa, Polityka cyfrowa transformacji m.st. Warszawy, https://um.warszawa.pl/waw/strategia/-/artykul-235, data dostępu: 14.02.2021 r. [32] Miasto Warszawa, Polityka kulturalna m.st. Warszawy – Warszawa wielu kultur, http://www.kulturalna.warszawa.pl/nowa_polityka.pdf, data dostępu: 14.02.2021 r. [33] Miasto Warszawa, Polityka mieszkaniowa – Mieszkania 2030, https://um.warszawa.pl/waw/strategia/-/artykul-237, data dostępu: 14.02.2021 r. [34] Miasto Warszawa, Program generujemy innowacje na lata 2021–2025, https://um.warszawa.pl/waw/strategia/-/artykul-304, data dostępu: 14.02.2021 r. [35] Miasto Warszawa, Program ochrony środowiska dla m.st. Warszawy na lata 2021–2024, https://um.warszawa.pl/waw/strategia/-/artykul-296, data dostępu: 14.02.2021 r. [36] Miasto Warszawa, Program przedsiębiorcza Warszawa na lata 2021–2025. Pozyskano z: https://um.warszawa.pl/waw/strategia/-/artykul-291, data dostępu: 14.02.2021 r. [37] Miasto Warszawa, Program przyciągamy talenty i liderów na lata 2021–2025, https://um.warszawa.pl/documents/56602/25799789/Program+przyciągamy+t alenty+i+liderów.pdf/2780eece-e7f7–7be1–2c8cc18f54afd797?t=1641199959089, data dostępu: 14.02.2021 r. [38] Miasto Warszawa, Program wspólnota na lata 2021–2025, https://um.warszawa.pl/waw/strategia/program-wspolnota¸ data dostępu: 14.02.2021 r. [39] Miasto Warszawa, Strategia adaptacji do zmian klimatu dla m.st. Warszawy do roku 2030 z perspektywą do roku 2050, https://eko.um.warszawa.pl/documents/63448/23542443/strategia_2030.pdf, data dostępu: 14.02.2021 r. [40] Miasto Warszawa, Strategia rozwiązywania problemów społecznych, https://wsparcie.um.warszawa.pl/-/srps2030, data dostępu: 14.02.2021 r. [41] Miasto Warszawa, Strategia #Warszawa 2030, http://2030.um.warszawa.pl/wp content/uploads/2018/04/Strategia-Warszawa2030.pdf, data dostępu: 14.02.2021 r. [42] Miasto Warszawa, Strategia zrównoważonego rozwoju systemu transportowego Warszawy, https://transport.um.warszawa.pl/-/strategia-transportowa, data dostępu: 14.02.2021 r. [43] Niaros V. (2016), Introducing a Taxonomy of the „Smart City” – Towards a Commons Oriented Approach? „Triple C. Journal for a Global Sustaninable Information Society”, Vol. 1, pp. 51–61. [44] Nowodziński P. (2021), Smart Cities Challenges and Opportunities, https://mitefcee.org/smart-cities-challenges-and-opportunities/, data dostępu: 18.12.2021 r. [45] Polski Komitet Normalizacyjny, PN-ISO 37120:2015–03, 2016, https://www.pkn.pl/strefa-klienta/produkty-i-uslugi/certyfikacja-inteligentne miasta, data dostępu: 14.02.2021 r. [46] Schaffers H., Komninos N., Pallot M., Trousse B., Nilsson M., Oliveira A. (2016), Smart Cities and the Future Internet: Towards Cooperation Frameworks for Open Innovation, pp. 432–435. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/978–3-642–20898–0_31.pdf, access date: 14.01.2022. [47] SCO Smart City Observatory, Smart City Index 2021, https://www.imd.org/smart-city-observatory/smart-city-index, data dostępu: 14.02.2021 r. [48] Stallman R.M. (2015), Dlaczego otwartemu oprogramowaniu umyka idea Wolnego Oprogramowania, http://www.gnu.org/philosophy/open-source-misses-the-point.html, data dostępu: 18.01.2022 r. [49] THOLONS Global Offices, Tholons Services Globalization Index 2021. Innovation at Scale, Tholons, https://www.tholons.com/thought-leader, data dostępu: 08.02.2021. [48] 2THINKNOW, Innovation Cities™ Index 2021: Top 100 World’s Most Innovative Cities, (2021), https://www.innovation-cities.com/worlds-most-innovative-cities-2021-top-100/25477/, data dostępu: 08.02. 2021. [50] Warszawa w kierunku smart (2018), opracowanie: Knight Frank we współpracy z Biurem Miasto Warszawa, Cyfryzacji Miasta i Biurem Rozwoju Gospodarczego Urzędu m. st. Warszawy, https://pawilonzodiak.pl/wpcontent/uploads/2018/10/kfsmartwawa2018pl.pdf, data dostępu: 14.02.2021 r. [51] Warszawa Smart City – 7 opowieści o inteligentnym rozwoju miasta, https://cyfrowabiblioteka.um.warszawa.pl/items/show/892, data dostępu: 08.02.2021 r. [52] Wdowiarz-Bilska M. (2012), Od miasta naukowego do smart city, „Czasopismo Techniczne. Architektura”, Nr 109, s. 305–314. [53] World’s Best Cities. Resonance Contultancy (2021), https://www.bestcities.org/rankings/worlds-best-cities, access date: 08.02.2021.

Publikacje z rocznika

Szkoła zarządzania – pojęcie (nie)rozpoznane

Katarzyna Piwowar-Sulej, Agnieszka Sokołowska-Durkalec

Celem artykułu jest przybliżenie procesu powstawania szkół naukowych ze szczególnym uwzględnieniem szkół zarządzania. Do realizacji celu wykorzystano narracyjny, krytyczny przegląd literatury. W opracowaniu przedstawiono pojęcie szkół naukowych wraz z charakterystyką procesu ich rozwoju. W ramach wprowadzenia do zagadnienia szkół zarządzania opisano specyficzne cechy nauk o zarządzaniu. Następnie syntetycznie omówiono najczęściej prezentowane w literaturze szkoły zarządzania, przywołując nazwiska ich przedstawicieli. W toku analizy publikacji poruszających kwestię szkół naukowych, w tym szkół zarządzania, zidentyfikowano kluczowe obszary problemowe związane z ich tworzeniem i rozwojem. Do kluczowych wniosków z przeprowadzonej analizy można zaliczyć: niedostatek źródeł literaturowych poświęconych kompleksowej analizie problematyki szkół zarządzania oraz istnienie wielu dylematów konstytuowania szkół zarządzania we współczesnych warunkach funkcjonowania i rozwoju dyscypliny nauk o zarządzaniu.

2022

STRONY

4-10

Percepcja otoczenia zewnętrznego a strategia innowacji przedsiębiorstwa

Agnieszka Sopińska

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy sposób postrzegania otoczenia zewnętrznego (otoczenie przychylne vs neutralne vs wrogie) wpływa na rodzaj realizowanej przez przedsiębiorstwo strategii innowacji (strategia innowatora vs obrońcy vs analityka vs biernie reagującego)? Za podstawę do udzielenia odpowiedzi posłużyły badania 74 największych przedsiębiorstw działające na polskim rynku, które w ostatnich pięciu latach wprowadziły przynajmniej jedną innowację. Uzyskane wyniki nie potwierdziły statystycznie istotnych zależności pomiędzy zmiennymi, a pozwoliły jedynie na sformułowanie następujących spostrzeżeń: strategia analityka była relatywnie częściej realizowana w warunkach otoczenia wrogiego, niż w warunkach otoczenia przychylnego lub obojętnego; strategia obrońcy relatywnie częściej była realizowana przez przedsiębiorstwa postrzegające otoczenie jako przychylne, niż wrogie lub obojętne; strategia innowatora, niezależnie od sposobu postrzegania otoczenia, była najrzadziej wybieraną strategią innowacji wśród badanych podmiotów.

2022

STRONY

3-11

Przegląd głównych powodów działania, wizji oraz misji największych polskich firm prywatnych

Adam Kowalik

Wizja i misja stanowią jedno z ważniejszych instrumentów zarządzania. Poza misją i wizją coraz częściej przedsiębiorstwa definiują także swój główny powód działania (purpose). Celem niniejszej pracy jest opisanie czy i jak największe polskie przedsiębiorstwa prywatne formułują swoje powody działania, wizje i misje. W badaniu uwzględniono 100 największych polskich firm prywatnych według rankingu Forbes „Ranking 100 Największych Polskich Firm Prywatnych” z 2020 roku. Ustalono, że żadna firma nie posiadała na swojej stronie informacji o powodzie swojej działalności. Zidentyfikowano 16 firm, które komunikowały swoją wizję, z czego w 9 przypadkach była ona sformułowana poprawnie, a w 7 niepoprawnie. Misję komunikowało na swoich stronach internetowych 38 firm, przy czym w 22 przypadkach była ona sformułowana poprawnie, a w 16 niepoprawnie. Podano przykłady sformułowań wizji i misji uznanych za poprawne oraz niepoprawne. Zaproponowano także kierunki dalszych badań.