Rok wydania: 2023
Numer czasopisma: 3
Słowa kluczowe: praca zdalna, pokolenie Z, zalety pracy zdalnej, wirtualizacja pracy
Strony: 196-206
Język publikacji: Polski
Pobierz
Postrzeganie zalet pracy zdalnej przez przedstawicieli pokolenia Z w Polsce
Wiesław Łukasiński, Marzena Wójcik
Abstrakt
Pokolenie Z to pokolenie, które coraz liczniej wchodzi na rynek pracy, a jego członkowie stają zarówno wykonawcami, jak i organizatorami pracy zdalnej dla siebie i kierowanych przez siebie zespołów. Ważne jest, aby poznać najważniejsze zalety pracy zdalnej dla pokolenia Z, aby lepiej organizować zasady jej realizacji. Celem artykułu jest określenie znaczenia zalet pracy zdalnej dla badanych przedstawicieli pokolenia Z. W pracy próbowano udzielić odpowiedzi na pytanie badawcze, jak w Polsce młodzi pracownicy reprezentujący pokolenie Z postrzegają zalety realizacji pracy w formie zdalnej, co ma istotne znaczenie w procesie jej organizowania. Z przeprowadzonego badania wynika, że za najważniejsze zalety pracy zdalnej przedstawiciele pokolenia Z uznają: możliwość pracy w różnym miejscu i czasie (elastyczne godziny pracy), większą swobodę w wykonywaniu zadań oraz możliwość wykonywania pracy przez osoby mające trudność w realizacji jej stacjonarnie. Wykazano, że w przypadku 10 na 19 analizowanych zalet pracy zdalnej istnieją statystycznie istotne różnice między odpowiedziami kobiet i mężczyzn. W opinii badanych przedstawicieli pokolenia Z zalety pracy zdalnej można pogrupować na obszary związane z: możliwością zachowania work-life balance, rozwojem zawodowym, oszczędnością kosztów związanych z pracą, z czynnikami, które mogą przyczyniać się do wzrostu wydajności pracy, jak np. wirtualizacja pracy zespołowej, wielokulturowość zespołów oraz możliwość korzystania ze sprzętu służbowego, a także związane z elastycznym i zrównoważonym wykorzystaniem czasu.
Bibliografia
[1] Ahumada J.E.L. (2021), Trabajo remoto y derecho a la desconexión digital ante el riesgo de la flexibilidad horaria, „Estudios Latinoamericanos de Relaciones Laborales y Protección Social” Vol. 1, No. 11, pp. 77–88. [2] Badanie EY Polska (2021), Spośród firm, które stosują rozwiązania pracy zdalnej, żadna nie chce przejść w pełni na ten model po zakończeniu pandemii, https://www.ey.com/pl_pl/news/2021/01/sposrod-firm-ktore-stosuja-rozwiazania-pracy-zdalnej, data dostępu: 18.01.2021 r. [3] Baruch Y. (2000). Teleworking: Benefits and Pitfalls as Perceived by Professionals and Managers, „New Technology, Work and Employment”, Vol. 15, No. 1, pp. 34–49. [4] Bińczycki B., Łukasiński W., Dorocki S. (2023), Determinants of Motivation to Work in Terms of Industry 4.0 – The Gen Z Perspective, „Sustainability”, Vol. 15, No. 15, art. 12069. [5] Chung H., van der Horst M. (2018), Women’s Employment Patterns after Childbirth and the Perceived Access to and Use of Flexitime and Teleworking, „Human Relations”, Vol. 71, No. 1, pp. 47–72. [6] Delanoeije J., Verbruggen M., Germeys L. (2019), Boundary Role Transitions: A Day-to Day Approach to Explain the Effects of Home-based Telework on Work-to-home Conflict and Home-to-work Conflict, „Human Relations”, Vol. 72, No. 12, pp. 1843–1868. [7] Deloitte (2021), Raport: The Voice of the European Workforce 2020. Niech moc pracowników będzie z Wami. https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/human-capital/articles/raport-The-voice-of-the-European-workforce-2020.html, data dostępu: 18.01.2021 r. [8] Deloitte (2023), Gen Z and Millennial Survey. Waves of Change: Acknowledging Progress, Confronting Setbacks, https://www.deloitte.com/global/en/issues/work/content/genzmillennialsurvey.html, access date: 20.07.2023. [9] Desant Z. Setki tysięcy absolwentów wchodzą na polski rynek pracy, https://hrstandard.pl/2017/07/24/desant-z-setki-tysiecy-absolwentow-wchodza-na-polski-rynek-pracy/, data dostępu: 24.07.2022 r. [10] Dolot A. (2020), Wpływ pandemii COVID-19 na pracę zdalną - perspektywa pracownika. „E-mentor”, Nr 1(83), s. 35–43. [11] Donnelly N., Proctor-Thomson S.B. (2015), Disrupted Work: Home-based Teleworking (HbTW) in the Aftermath of a Natural Disaster, „New Technology, Work and Employment”, Vol. 30, No. 1, pp. 47–61. [12] Ferreira R., Pereira R., Bianchi I.S., da Silva M.M. (2021), Decision Factors for Remote Work Adoption: Advantages, Disadvantages, Driving Forces and Challenges, „Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity”, Vol. 7, No. 1, art. 70. [13] Fratričová, J.; Kirchmayer, Z. (2018), Barriers to Work Motivation of Generation Z, „Journal of Human Resource Management”, Vol. XXI, No. 2, pp. 28–39. [14] Gajendra R.S., Harrison D.A. (2007), The Good, the Bad and the Unknown about Telecommuting: Meta-analysis of Psychological Mediators and Individual Consequences, „Journal of Applied Psychology”, Vol. 92, No. 6, pp. 1524–1541. [15] Garrett R. K., Danziger, J. N. (2007), Which Telework? Defining and Testing a Taxonomy of Technology-mediated Work at a Distance, „Social Science Computer Review”, Vol. 25, No. 1, pp. 27–47. [16] GUS (2023), Bezrobocie rejestrowane 1–2 kwartał 2023 r. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/bezrobocie-rejestrowane-1–2-kwartal-2023-roku,3,55.html, data dostępu: 28.09.2023 r. [17] Howe L.C., Menges J. (2022), Remote Work Mindsets Predict Emotions and Productivity in Home Office: A Longitudinal Study of Knowledge Workers during the COVID-19 Pandemic, „Human-Computer Interaction”, Vol. 37, No. 6, pp. 481–507. [18] Jeran A. (2016), Praca zdalna jako źródło problemów realizacji funkcji pracy, „Opuscula Sociologica”, Nr 2, s. 49–61. [19] Juza M., Walawender P. (2021), Praca i życie zawodowe w Polsce podczas pandemii COVID-19, [w:] A. Barwińska-Małajowicz, M. Grzebyk (red.), Przedsiębiorczość w dobie kryzysu COVID-19. Lekcja na przyszłość, Wydawnictwo SIZ, Łódź, s. 49–58. [20] Kaczmarczyk M. (2023), Pokolenie Z na rynku pracy. Postawy, priorytety, oczekiwania. Raport z badań, Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec-Warszawa. [21] Kalischko T, Riedl R. (2021), Electronic Performance Monitoring in the Digital Workplace: Conceptualization, Review of Effects and Moderators, and Future Research Opportunities, „Frontiers in Psychology”, Vol. 12, art. 633031. [22] Kantar (2023), New Ways of Working from Gen-Z to Boomers, https://www.kantar.com/north-america/inspiration/research-services/new-ways-of-working-from-gen-z-to-boomers-pf, access date: 20.07.2023. [23] Knap-Stefaniuk A., Burkiewicz Ł. (2019), Zróżnicowanie kulturowe pracowników jako wyzwanie w pracy menedżerów międzynarodowych, [w:] B. Domańska-Szaruga, E. Bombiak (red.), Współczesne wyzwania w zarządzaniu zasobami ludzkimi, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, s. 49–61. [24] Kobis P. (2019), Człowiek w zespołach wirtualnych a bezpieczeństwo w zarządzaniu informacją, „Przegląd Organizacji”, Nr 7, s. 57–64. [25] Konopka, M. (2019), Wirtualizacja – na styku techniki, organizacji i zarządzania, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, Nr 174, s. 65–82. [26] Łukasiński W., Wójcik M. (2022), Determinanty pracy zdalnej w opinii przedstawicieli pokolenia Z, „Przegląd Organizacji”, Nr 7, s. 11–20. [27] ManPower Group (2020), Millennial Careers: 2020 Vision. Facts, Figures and Practical Advice from Workforce Experts. [28] Marzec P. (2019), Modele biznesowe organizacji innowacyjnych typu start-up, „Edukacja Ekonomistów i Menedżerów”, Nr 52(2), s. 161–173. [29] Matwiej G. (2022), Percepcja elastyczności godzin pracy a poczucie równowagi praca – życie kobiet, „Akademia Zarządzania”, Nr 6(1), s. 78–88. [30] Messyasz K. (2021), Pokolenie Z na rynku pracy – strukturalne uwarunkowania i oczekiwania, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, Nr 76, pp. 97–114. [31] Miernik A. (2021), Zmiana modelu pracy. Kto po pandemii będzie określany mianem „nowoczesnego pracodawcy”? https://www.ey.com/pl_pl/workforce/zmiana-rynku-i-modelu-pracy, data dostępu: 13.01.2023 r. [32] Moczydłowska J.M. (2021), Nowe trendy na rynku pracy – praca w systemie home office w percepcji polskich menadżerów, „Marketing i Rynek”, Nr 4, s. 18–26. [33] Nabahaniand P.R., Riyanto S. (2020), Job Satisfaction and Work Motivation in Enhancing Generation Z’s Organizational Commitment. „Journal of Social Science”, Vol. 1, No. 5, pp. 234–239. [34] Nakrošienė A., Bučiūnienė I., Goštautaitė B. (2019), Working from Home: Characteristics and Outcomes of Telework, „International Journal of Manpower”, Vol. 40, No. 1, pp. 87–101. [35] Okada J., Hering E. L., McManus R. (2021), Edukacja lidera. Wyzwania cyfrowego przywództwa, ICAN Management Review, https://www.ican.pl/a/edukacja-lidera-wyzwania-cyfrowego-przywodztwa/DpcsrFmmL, data dostępu: 15.02.2023 r. [36] Ponad połowa pracowników może odejść, jeśli firmy nie zapewnią im elastycznych warunków pracy – wynika z badania EY, https://www.ey.com/pl_pl/news/2021/05/ey-work-reimagined, data dostępu: 19.05.2021 r. [37] Praca zdalna, https://www.gov.pl/web/rodzina/praca-zdalna, data dostępu: 10.06.2023 r. [38] Rachwał T. (2019), Przedsiębiorczość jako kompetencja kluczowa w systemie edukacji, [w:] T. Rachwał (red.), Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych, Wydawnictwo Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa, s. 16–34. [39] Stankiewicz-Mróz A. (2020), Perception of Work Flexibility among Students as Representatives of Generation Z and Employers from the SME Sector, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, Nr 132(1), s. 49–63. [40] Stefańska M., Grabowski G. (2023), Zaangażowanie pracowników a satysfakcja z pracy w warunkach pracy zdalnej, „E-mentor”, Nr 1, s. 13–21. [41] Solis M. (2017), Moderators of Telework Effects on the Work-family Conflict and on Worker Performance, „European Journal of Management and Business Economics”, Vol. 26, No. 1, pp. 21–34. [42] Toscano F., Zappalà S. (2020), Social Isolation and Stress as Predictors of Productivity Perception and Remote Work Satisfaction during the COVID-19 Pandemic: The Role of Concern about the Virus in a Moderated Double Mediation, „Sustainability”, Vol. 12, No. 23, art. 9804. [43] Tran H.T.D., Kim M. (2023), Factors Influencing the Continued Intent to Use Virtual Interactive Platforms in Korean Small- and Medium-Sized Enterprises for Remote and Hybrid Work, „Sustainability”, Vol. 15, No. 13, art. 9972. [44] Urbaniec M., Małkowska A., Włodarkiewicz-Klimek H. (2022), The Impact of Technological Developments on Remote Working: Insights from the Polish Managers’ Perspective, „Sustainability”, Vol. 14, No. 1, art. 552. [45] Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 240). [46] Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t. jedn.: Dz.U. z 2021 r., poz. 2095). [47] Vayre É, Morin-Messabel C, Cros F., Maillot A.S., Odin N. (2022), Benefits and Risks of Teleworking from Home: The Teleworkers’ Point of View, „Information”, Vol. 13, No. 11, art. 545. [48] Walentek D. (2020), Praca zdalna – oczekiwania przedstawicieli pokolenia Z przed wybuchem pandemii COVID-19, [w:] E. Chodźko, K. Talarek (red.), Wyzwania i problemy społeczeństwa w XXI wieku, Tom 1, Tygiel, Lublin, s. 30–42. [49] Wang B., Liu Y., Qian J., Parker S.K. (2021), Achieving Effective Remote Working During the COVID-19 Pandemic: A Work Design Perspective, „Applied Psychology”, Vol. 70, No. 1, pp. 16–59. [50] Wiśniewska S., Wiśniewski K. (2020), Organizacyjne uczenie się jako determinanta zatrudnialności pracowników, „Przegląd Organizacji”, Nr 7, s. 20–27. [51] Woźniak-Jęchorek B. (2022), Czynniki determinujące udział pracy zdalnej w całkowitym zatrudnieniu, „Studia BAS”, Nr 1(63), s. 29–47. [52] Wójcik M. (2021), Perspektywy wykorzystania pracy zdalnej po zakończeniu pandemii COVID-19, [w:] A. Jaki, B. Ziębicki (red.), Wiedza – Gospodarka – Społeczeństwo. Wyzwania współczesnych organizacji i gospodarek, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa, s. 263–272. [53] Wójcik M., Łukasiński W. (2022), Challenges Determining the Implementation of Remote Work in the Opinion of the Representatives of Generation Z in Poland, „Scientific Papers of Silesian University of Technology. Organization and Management Series”, No. 160, pp. 669–683. [54] Zaręba I. (2021), Implementacja pracy zdalnej – identyfikacja głównych obszarów badawczych, „Przegląd Organizacji”, Nr 10, s. 19–26. [55] Żarczyńska-Dobiesz A., Chomątowska B. (2014), Pokolenie „Z” na rynku pracy - wyzwania dla zarządzania zasobami ludzkimi, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, Nr 350, s. 405–415.
Publikacje z rocznika