Rok wydania: 2023
Numer czasopisma: 3
Słowa kluczowe: błąd, kultura uczenia się na błędach, środowisko pracy, praktyki kadrowe, zaangażowanie organizacyjne
Strony: 272-280
Język publikacji: Angielski
Kształtowanie kultury uczenia się na błędach – analiza możliwości i zagrożeń
Abstrakt
Celem artykułu jest odpowiedź na pytania: jak budować kulturę, w której możliwe jest uczenie się na błędach? Czy organizacje są zdolne do uczenia się na błędach? Co stanowi możliwość, a co blokadę do takich zachowań? Podstawą do udzielenia odpowiedzi na pytania jest analiza literatury przedmiotu i weryfikacja wyciągniętych wniosków w badaniu empirycznym. Wzięto pod uwagę informacje od 116 pracowników administracyjnych czterech organizacji produkcyjno-usługowych działających w północno-zachodniej Polsce. W wyniku przeprowadzonego badania stwierdzono, że kulturę uczenia się na błędach można oprzeć na trzech filarach: bezpieczeństwie psychologicznym, otwartości komunikacyjnej i współpracy między pracownikami. Największą barierę stanowi budowanie otwartości organizacyjnej. Stwierdzono, że wsparciem w procesie budowania kultury uczenia się na błędach mogą być praktyki kadrowe nakierowane na zaangażowanie organizacyjne. Konieczne jest większe propagowanie idei uczenia się na błędach, ponieważ uzyskane wyniki wskazują, że tylko część pracowników dostrzega symptomy takich inicjatyw w organizacji. Systemowe wsparcie pracowników musi opierać się na modernizacji zorientowanych na zaangażowanie rozwiązań kadrowych.
Bibliografia
[1] Arenas A., Tabernero C., Briones E. (2006), Effects of Goal Orientation, Error Orientation and Self-efficacy on Performance in an Uncertain Situation, „Social Behavior and Personality: An International Journal”, Vol. 34, No. 5, pp. 569–586.
[2] Armstrong M. (2006), A Handbook of Human Resource Management Practice, 10th Edition, Kogan Page, London – Philadelphia.
[3] Aryee S., Walumbwa F.O., Seidu E.Y.M., Otaye L.E. (2012), Impact of High-performance Work Systems on Individual- and Branch-level Performance: Test of a Multilevel Model of Intermediate Linkages, „Journal of Applied Psychology”, Vol. 97, No. 2, pp. 287–300.
[4] Bandura A. (1986), Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Perspective, Princeton-Hall, Englewood Cliffs.
[5] Batorski J. (2007), Kryzys organizacyjny jako podstawa organizacyjnego uczenia się i zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie, „Przegląd Organizacji”, Nr 2, s. 12–14.
[6] Bowen D.E., Ostraft C. (2004), Understanding HRM – Firm Performance Linkages: The Role of the „Strength” of the HRM System, „Academy of Management Review”, Vol. 29, pp. 203–221.
[7] Cannon M.D., Edmondson A.C. (2005), Failing to Learn and Learning to Fail (Intelligently): How Great Organizations Put Failure to Work to Innovate and Improve, „Long Range Planning”, Vol. 38, No. 3, pp. 299–319.
[8] Collins J.C., Smith K.G. (2006), Knowledge Exchange and Combination: The Role of Human Resource Practices in the Performance of High-technology Firms, „Academy of Management Journal”, Vol. 49, No. 3, pp. 544–560.
[9] Edmondson A. (1999), Psychological Safety and Learning Behavior in Work Teams, „Administrative Science Quarterly”, Vol. 44, No. 2, pp. 350–383.
[10] Edmondson A.C. (2021), Firma bez strachu, MT Biznes, Warszawa.
[11] Ensign P.C., Hébert L. (2009), Competing Explanations for Knowledge Exchange: Technology Sharing within the Globally Dispersed R&D of the Multinational Enterprise, „Journal of High Technology Management Research”, Vol. 20, No. 1, pp. 75–85.
[12] Farndale E., Hope-Hailey V., Kelliher C. (2011), High Commitment Performance Management: The Roles of Justice and Trust, „Personnel Review”, Vol. 40, No. 1, pp. 5–23.
[13] Fischer S., Frese M., Mertins J.C., HardtGawro J.V. (2018), The Role of Error Management Culture for Firm and Individual Innovativeness, „Applied Psychology”, Vol. 67, No. 3, pp. 428–453.
[14] Frese M., Keith N. (2015), Action Errors, Error Management, and Learning in Organizations, „Annual Review of Psychology”, Vol. 66, pp. 661–687.
[15] Gadomska-Lila K., Rudawska A. (2006), Kultura organizacyjna a organizacyjne uczenie się w świetle badań empirycznych, „Przegląd Organizacji”, Nr 11, s. 25–28.
[16] Gelb M.J., Caldicott S.M. (2010), Myśleć jak Edison, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań.
[17] Goffman E. (2008), Człowiek w teatrze życia codziennego, Alatheia, Warszawa.
[18] Goodman P.S., Ramanujam R., Carroll J.S., Edmondson A.C., Hofmann D.A., Sutcliffe, K.M. (2011), Organizational Errors: Directions for Future Research, „Research in Organizational Behavior”, Vol. 31, pp. 151–176.
[19] Griffin R.W. (2022), Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
[20] Horvath D. (2020), Learning from Errors and Error Management Culture in Teams, Ph.D. Thesis – Technische Universität Darmstadt.
[21] Horvath D., Klamar A., Keith N., Frese M. (2021), Are all Errors Created Equal? Testing the Effect of Error Characteristics on Learning from Errors in Three Countries, „European Journal of Work and Organizational Psychology”, Vol. 30, No. 1, pp. 525–554.
[22] Hu J., Zhang S., Lount Jr R.B., Tepper B.J. (2022), When Leaders Heed the Lessons of Mistakes: Linking Leaders' Recall of Learning from Mistakes to Expressed Humility, „Personnel Psychology”, pp. 1–30.
[23] Javed B., Jalees T., Heran G. M., Rolle J.-A. (2020), Error Management Culture and Its Impact on Organizational Performance: A Moderated Mediation Model, „Journal of Business & Retail Management Research”, Vol. 15, No. 1, pp. 23–35.
[24] Kahn W.A. (1990), Psychological Conditions of Personal Engagement and Disengagement at Work, „Academy of Management Journal”, Vol. 33, No. 4, pp. 692–724.
[25] Katou A. A., Budhwar P. S., Patel, C. (2014), Content vs. Process in the HRM-performance Relationship: An Empirical Examination, „Human Resource Management”, Vol. 53, No. 4, pp. 527–544.
[26] Kehoe R.R., Wroght P.M. (2013), The Impact of High-Performace Human Resource Practices on Employees’ Attitudes and Behaviors, „Journal of Management”, Vol. 39, No. 2, pp. 366–391.
[27] Keith N., Horvath D., Klamar A. (2020), The More Severe the Merrier: Severity of Error Consequences Stimulates Learning from Error, „Journal of Occupational and Organizational Psychology”, Vol. 93, No. 3, pp. 712–737.
[28] Kim D.H. (1998), The Link between Individual and Organizational Learning, „The Strategic Management of Intellectual Capital”, Vol. 6, No. 1, pp. 41–62.
[29] Kofman F. (2019), Świadomy biznes. Jak budować wartość poprzez wartości, Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
[30] Kolb D.A. (1984) Experiential Learning: Experience As The Source Of Learning And Development, Englewood Cliffs, NJ, Prentice-Hall.
[31] Lei Z., Naveh E., Novikov Z. (2016), Errors in Organizations: An Integrative Review via Level of Analysis, Temporal Dynamism, and Priority Lenses, „Journal of Management”, vo. 4, No. 5, pp. 1315–1343.
[32] Liao H., Toya K., Lepak D.P., Hong, Y. (2009), Do They See Eye to Eye? Management and Employee Perspectives of High-Performance Work Systems and Influence Processes on Service Quality, „Journal of Applied Psychology”, Vol. 94, pp. 371–391.
[33] Lim J. H., Tai K., Bamberger P., Morrison E. W. (2020), Soliciting Resources from Others: An Integrative Review, „The Academy of Management Annals”, Vol. 14, No. 1, pp. 122–159.
[34] Łojewska-Krawczyk M. (2017), Błędy w myśleniu. Rozważania errologiczne, Bel Studio Sp. z o.o., Warszawa.
[35] Madsen P.M., Desai V. (2010), Failing to Learn? The Effects of Failure and Success on Organizational Learning in the Global Orbital Launch Vehicle Industry, „Academy of Management Journal”, Vol. 53, No. 3, pp. 451–479.
[36] Morrison E.W. (2014), Employee Voice and Silence, „The Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior”, Vol. 1, pp. 173–197.
[37] Nijstad B.A., Stroebe W., Lodewijkx H.F.M. (2002), Cognitive Stimulation and Interference in Groups: Exposure Effects in an Idea Generation Task, „Journal of Experimental Social Psychology”, Vol. 38, No. 6, pp. 535–544.
[38] Ou A.Y., Tsui A.S., Kinicki A.J., Waldman D.A., Xiao Z., Song L.J. (2014), Humble Chief Executive Officers’ Connections to Top Management Team Integration and Middle Managers’ Responses, „Administrative Science Quarterly”, Vol. 59, No. 1, pp. 34–72.
[39] Pluta A. (2018), Kształtowanie sprawności pracowników wiedzy działających pod presją czasu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
[40] Pluta A. (2020), Błąd to porażka i organizacyjne tabu, czy powód do uczenia się, [w:] R. Tomaszewska (red.), Praca i kariera w warunkach nowego milenium. Implikacje dla edukacji, Wyd. UKW, Bydgoszcz, s. 220–230.
[41] Schneider B., Salvaggio A.N., Subirats M. (2002), Climate Strength: A New Direction of Climate Research, „Journal of Applied Psychology”, Vol. 87, pp. 220–229.
[42] Seckler C., Fischer S., Rosing K. (2021), Who Adopts an Error Management Orientation? Discovering the Role of Humility, „Academy of Management Discoveries”, Vol. 7, No. 4, pp. 461–481.
[43] Sridharan M. (2021), BANI – How To Make Sense Of A Chaotic World? Think Insights, https://thinkinsights.net/leadership/bani/, access date: 01.03.2023.
[44] Steinmann H., Schreyögg G. (1995), Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
[45] Swart J., KinnieN., van Rossenberg Y.,Yalabik Z.Y. (2014), Why Should I Share My Knowledge. A Multiple Foci of Commitment Perspective, „Human Resource Management Journal”, Vol. 24, No. 3, pp. 269–289.
[46] Syed M. (2017), Metoda czarnej skrzynki. Zaskakująca prawda o błędach i naturze sukcesu, Insignis Media, Kraków.
[47] Szulanski G. (1996), Exploring Internal Stickiness: Impediments to the Transfer of Best Practice Within the Firm, „Strategic Management Journal”, Vol. 17, No. 2, pp. 27–43.
[48] Ursachi G., Horodnic I.A., Zait A. (2015), How Reliable are Measurement Scales? External Factors with Indirect Influence on Reliability Estimators, „Procedia Economics and Finance”, Vol. 20, pp. 679–686.
[49] van der Rijt J., van de Wiel M.W.J., van den Bossche P., Segers M.S.R., Gijselaers W.H. (2012), Contextual antecedents of informal feedback in the workplace, „Human Resource Development Quarterly”, Vol. 23, No. 2, pp. 233–257.
[50] van Dyck C., Baer M., Frese M., Sonnentag S. (2005), Organizational Error Management Culture and Its Impact on Performance: A Two-study Replication, „Journal of Applied Psychology”, Vol. 90, No. 6, pp. 1228–1240.
[51] van Steenbergen E., van Dijk D., Christensen C., Coffeng T., Ellemers N. (2019), Learn to Build an Error Management Culture, „Journal of Financial Regulation and Compliance”, Vol. 28, No. 1, pp. 57–73.
[52] Varella P., Javidan M., Waldman D. A. (2012), A model of instrumental networks: the roles of socialized charismatic leadership and group behavior, „Organization Science”, Vol. 23, pp. 582–595.
[53] Waitley D. (1996), Podwójne zwycięstwo, Logos, Warszawa.
[54] Wontorczyk A. (2020), Błędy w procesie pracy i sposoby im zapobiegania, [w:] B. Rożnowski, P. Fortuna (red.) Psychologia biznesu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 173–191.