Rok wydania: 2023
Numer czasopisma: 4
Słowa kluczowe: potrójna helisa, lider współpracy, SEM
Strony: 73-81
Język publikacji: Polski
Czynniki skutecznej współpracy w modelu potrójnej helisy w ujęciu SEM
Abstrakt
Współcześnie współpracę w warunkach potrójnej helisy między nauką, biznesem i władzą traktuje się jako jeden z kluczowych czynników wpływający na rozwój innowacji w warunkach regionalnych. Pomimo uznania skuteczności tego modelu, istnieją liczne bariery, które utrudniają efektywną współpracę tych podmiotów. Jednym z problemów badań prowadzonych od ponad 10 lat przez zespół Politechniki Lubelskiej jest próba zidentyfikowanie i zrozumienie znaczenia głównych barier współdziałania w ramach modelu potrójnej helisy (Triple Helix). Wykorzystując różnorodne metody badawcze, takie jak analiza literatury, badania terenowe liderów poszerzone o pogłębione wywiady oraz analizę danych, udało się wykazać istnienie kluczowych przeszkód w procesie efektywnego współdziałania zespołów międzysektorowych działających w regionach. Wyniki wskazują, że bariery te kształtują się na poziomie barier prawnych, organizacyjnych, w zakresie kompetencji, ale również kapitału społecznego. Zaprezentowane w tym artykule rozważania są kontynuacją analiz zmierzających do stworzenią koncepcji modelu efektywnego przywództwa w strukturze potrójnej helisy, w turbulentnym otoczeniu rynkowym. Jako środek do weryfikacji spójności i dobroci odwzorowania determinant działania (aktywności i skuteczności) lidera w turbulentnym otoczeniu, w pracy zostało przyjęte modelowanie równań strukturalnych (SEM) (Structural Equation Modeling). Wnioski z tego badania dostarczają istotnych wskazówek dla decydentów politycznych, instytucji akademickich i przedsiębiorstw, jakie czynniki mają decydujący wpływ na skuteczne współdziałanie między sektorami w modelu potrójnej helisy dla rozwoju innowacji, a tym samym wzrostu gospodarczego regionów.
Bibliografia
[1] Amzat I.H., Yanti P.G., Suswandari S. (2022), Estimating the Effect of Principal Instructional and Distributed Leadership on Professional Development of Teachers in Jakarta, Indonesia, „SAGE Open”, Vol. 12, No. 3, art. 215824402211095.
[2] Bashir M., Pradhan S. (2023), The Influence of Knowledge-oriented Leadership on Business Model Innovation and Open Innovation: Mediating Role of Absorptive Capacity, „Management Decision”, https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/MD-10–2022–1481/full/html; access date: 12.11.2023.
[3] Bogacz-Wojtanowska E., Jedynak P., Wrona S., Pluszyńska A. (2023), Universities, stakeholders and social mission: building cooperation through action research, Routledge, New York.
[4] Bojar E., Pylak K., Bojar M. (2012), The Process of Management of Development of the Triple Helix for regional Development – The Role of Regional Leader, [in:] P. Bula, J. Czekaj, H. Łuszczarz, B.U. Syzdykbayeva (Eds.), Management Science in Kazakhstan and in Poland at the Begiuning of the 21st Century. Perspectives for Development and Cooperation, University of Economics, Kraków, pp. 89–101.
[5] Bojar M. Bojar E. (2020), Bariery współpracy międzyorganizacyjnej w warunkach regionalnych sieci innowacji – przykład województwa lubelskiego, „Przegląd Organizacji”, Nr 6, s. 3–9.
[6] Bojar M., Czarnocki K.J., Bojar E., Stachowicz J. (2020), Effective and Prospective Regional Leader – Concept Model, „Review of Integrative Business and Economics Research”, Vol. 9, No. 3, pp. 197–208.
[7] Bojar M., Machnik-Słomka J. (2014), Model potrójnej i poczwórnej helisy w budowaniu współpracy sieciowej dla rozwoju innowacyjnych projektów regionalnych, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie”, Nr 76, s. 99–111.
[8] Bronneberg M., Pieterse J., Post G. (2023), Brainport Eindhoven: Born from Crisis – 25 Years as a Triple Helix Governed Ecosystem, „Journal of Innovation Management”, Vol. 11, No. 1, pp. 36–67.
[9] Bruneel J., D’Este P., Salter A. (2010), Investigating the Factors that Diminish the Barriers to University–industry Collaboration, „Research Policy”, Vol. 39, No. 7, pp. 858–868.
[10] Carayannis E.G., Campbell D.F.J. (2011), Open Innovation Diplomacy and a 21st Century Fractal Research, Education and Innovation (FREIE) Ecosystem: Building on the Quadruple and Quintuple Helix Innovation Concepts and the „Mode 3” Knowledge Production System, „Journal of the Knowledge Economy”, Vol. 2, No. 3, pp. 327–372.
[11] Carayannis E., Rakhmatullin R. (2014), The Quadruple/Quintuple Innovation Helixes and Smart Specialisation Strategies for Sustainable and Inclusive Growth in Europe and Beyond, „Journal of the Knowledge Economy”, Vol. 5, No. 2, pp. 212–239.
[12] Carayannis E.G., Barth T.D., Campbell D.F. (2012), The Quintuple Helix Innovation Model: Global Warming as a Challenge and Driver for Innovation, „Journal of Innovation and Entrepreneurship”, Vol. 1, No. 1, pp. 1–12.
[13] Denyer D. (2017), Organizational Resilience: A Summary of Academic Evidence, Business Insights and New Thinking, BSI and Cranfield School of Management, Bedford.
[14] Deschamps J.P. (2014), Liderzy innowacyjności. Jak rozwijać i utrzymywać innowacyjność w firmie, Oficyna Wolter Kluwer Business, Warszawa.
[15] De Silva M., Howells J., Meyer M. (2018), Innovation Intermediaries and Collaboration: Knowledge–based Practices and Internal Value Creation, „Research Policy”, Vol. 47, No. 1, pp. 70–87.
[16] Etzkowitz H., Cai Y. (2016), Towards a Three-layer Triple Helix Model for Understanding Innovation Systems, http://xiv.triplehelixconference.org/conferenceprogram/caietzkowitz/, access date: 10.10.2019.
[17] Flechas X.A., Kazunari Takahashi C., Bastos De Figueiredo J.C. (2023), The Triple Helix and the Quality of the Startup Ecosystem: A Global View, „Revista de Gestão”, Vol. 30, No. 3, pp. 238–252.
[18] Fuerlinger G., Fandl U., Funke T. (2015), The Role of the State in the Entrepreneurship Ecosystem: Insights from Germany, „Triple Helix”, Vol. 2, No. 1, p. 3.
[19] Grillitsch M., Sotarauta M. (2020), Trinity of Change Agency, Regional Development Paths and Opportunity Spaces, „Progress in Human Geography”, Vol. 44, No. 4, pp. 704–723.
[20] Guerrero M., Urbano D. (2017), The Impact of Triple Helix Agents on Entrepreneurial Innovations’ Performance: An Inside Look at Enterprises Located in an Emerging Economy, „Technological Forecasting and Social Change”, Vol. 119, pp. 294–309.
[21] Halliwell P., Mitchell R., Boyle B. (2022), Interrelations between Enhanced Emotional Intelligence, leadership self-efficacy and task-oriented Leadership Behaviour – A Leadership Coaching Study, „Leadership & Organization Development Journal”, Vol. 43, No. 1, pp. 39–56.
[22] Hilarowicz A. (2017), Inteligentne specjalizacje – problematyka przywództwa, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie”, Nr 105, s. 85–96.
[23] Hu L., Bentler P.M. (1999), Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives, „Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal”, Vol. 6, No. 1, pp. 1–55.
[24] Hunt T., Fedynich L.C. (2019), Leadership: Past, Present, and Future: An Evolution of an Idea, „Journal of Arts & Humanities”, Vol. 8, No. 2, pp. 20–26.
[25] Jemielniak D., Koźmiński A.K. (red.), (2010), Zarządzanie wiedzą, Wolter Kluwer Polska sp. z o.o., Warszawa.
[26] Karaszewski R., Skrzypczyńska K. (2016), Ewolucja przywództwa – kierunki, trendy, wyzwania, Wyd. Dom Organizatora TNOiK, Toruń.
[27] Kaźmierski J. (2019), Relacje międzyorganizacyjne jako determinanta rozwoju klastrów w układach regionalnych, „Marketing i Rynek”, Vol. 2019, Nr 11, s. 63–68.
[28] Kuczewska J., Tomaszewski T. (2022), Exploring potential drivers of innovation-related activities in Poland: evidence from Polish business clusters, „Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy”, Vol. 17, No. 3, pp. 775–801.
[29] Leydesdorff L., Etzkowitz H. (2001), The Transformation of University-industry-government Relations, „Electronic Journal of Sociology”, Vol. 5, No. 4., pp. 338–344.
[30] Lin S., Chen S., Liu X. (2023), The Dark Side of Empowering Leadership: How Empowering Leadership Affects Unethical Pro-Organizational Behavior in Construction Projects, „Buildings”, Vol. 13, No. 10, art. 2640.
[31] Lombardi P., Giordano S., Caragliu A., Del Bo Ch., Deakin M., Nijkamp P., Kourtit K. (2012), An Advanced Triple-Helix Network Model for Smart Cities Performance, [in:] O.Y. Erkoskun (Ed.), Green and Ecological Technologies for Urban Planning: Creating Smart Cities, IGI Global, Hershey, pp. 59–73.
[32] Pacheco C., Paul B. (2023), Collaboration in Innovation Systems: A Study in India, „Triple Helix”, pp. 1–66.
[33] Petrík M. (2007), Quine–McCluskey Method for Many-valued Logical Functions,”Soft Computing”, Vol. 12, No. 4, pp. 393–402.
[34] Pinto H. (2017), Connecting the Triple Helix Space: Actor-network Creation and Institutionalisation of Knowledge Transfer Offices, „Triple Helix”, Vol. 4, No. 2.
[35] Razak A.A., White G.R.T. (2015), The Triple Helix Model for Innovation: A Holistic Exploration of Barriers and Enablers, „International Journal of Business Performance and Supply Chain Modelling”, Vol. 7, No. 3, art. 278.
[36] Rok R. (2014) Nowe podejście do odpowiedzialnego przywództwa, [w:] I. Kuraszko (red.), Etyka przywództwa. Ujęcie interdyscyplinarne, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
[37] Romanowska M. (2016), Determinanty innowacyjności polskich przedsiębiorstw, „Przegląd Organizacji”, Nr 2, s. 29–35.
[38] Schumacker R.E., Lomax R.G. (2015), A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling: Fourth Edition, Routledge Taylor & Francis Group, New York, pp. 243–259.
[39] SMARTSPEC (2017), Smart Specialisation for Regional Innovation. Final Report Summary, https://cordis.europa.eu/project/id/320131/reporting, access date: 12.10.2023.
[40] Sotarauta M., Horlings L., Liddle J. (2012), Leadership and Change in Sustainable Regional Development, Routledge, New York.
[41] Sotarauta M. (2010), Leadership and governance in regional innovation systems, [in:] A. Eriksson (Ed.), The Matrix – Post Cluster Innovation Policy, VINNOVA, Stockholm.
[42] Stachowicz J., Bojar M. (2016), Odpowiedzialne przywództwo jako kluczowy czynnik rozwoju współczesnych organizacji i regionów, „Zarządzanie i Finanse”, T. 14, Nr 2, s. 375–385.
[43] Van de Ven A.H., Polley D.E., Garud R., Venkataraman S. (Eds.), (2007), The Innovation Journey, Oxford University Press, Oxford.
[44] Wolf M.G., McNeish D. (2023), Dynamic: An R Package for Deriving Dynamic Fit Index Cutoffs for Factor Analysis, „Multivariate Behavioral Research”, Vol. 58, No. 1, pp. 189–194.
[45] Zakaria H., Kamarudin D., Fauzi M.A., Wider W. (2023), Mapping the Helix Model of Innovation Influence on Education: A Bibliometric Review, „Frontiers in Education”, Vol. 8, art. 1142502
[46] Żukiewicz P. (2011), Przywództwo polityczne. Teoria i praktyka, Difin, Warszawa.