logo Przegląd Organizacji
Rok wydania: 2023
Numer czasopisma: 4
Słowa kluczowe: Przemysł 4.0,Filary Przemysłu 4.0,Cyberbezpieczeństwo,Sztuczna Inteligencja
Strony: 486-494
Język publikacji: Angielski
Pobierz
Ocena poziomu wdrożenia Przemysłu 4.0 w organizacjach w Polsce
Damian Skórnóg, Radosław Wolniak, Wies Grebski
Abstrakt
Publikacja zawiera wyniki badań empirycznych w zakresie wdrożenia Przemysłu 4.0 w organizacjach w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu zaawansowanych technologii. Wyniki badań kwestionują panujące przekonanie, że większe organizacje są bardziej zaawansowane w zakresie implementacji Przemysłu 4.0. W badaniach postawiono cztery hipotezy, analizując dane zebrane od 73 organizacji w Polsce. Szczególną uwagę w publikacji poświęca się kompleksowej ocenie wdrożenia Przemysłu 4.0, z naciskiem na zaawansowane technologie, takie jak: rzeczywistość rozszerzona, sztuczna inteligencja i robotyka. Wyniki wskazują, że mniejsze organizacje często wykazują wyższe poziomy implementacji analizowanych aspektów Przemysłu 4.0 w porównaniu do ich większych odpowiedników. Pomimo powszechnej świadomości koncepcji Przemysłu 4.0, istnieje znaczna luka między jej świadomością a skutecznym wdrożeniem. Szczególnie skutecznie wdrożonym obszarem w badanych organizacjach jest cyberbezpieczeństwo, prawdopodobnie z powodu zwiększonej świadomości zagrożeń cyfrowych. Jednak inne technologie, takie jak rzeczywistość rozszerzona, sztuczna inteligencja i robotyka, wykazują niższe poziomy wdrożenia, sugerując występowanie barier ich praktycznego zastosowania. Badanie ujawnia również zróżnicowany poziom gotowości różnych sektorów do przyjęcia nowych technologii przemysłu 4.0.
Bibliografia
[1] Bendkowski J. (2017), Zmiany w pracy produkcyjnej w perspektywie koncepcji „Przemysł 4.0”, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, No. 112, pp. 21–33. [2] Cannavacciuolo L., Ferraro G., Ponsiglione C., Primario S., Quinto I. (2023), Technological Innovation-enabling Industry 4.0 Paradigm: A Systematic Literature Review, „Technovation”, Vol. 124, art. 102773. [3] Cellary W. (2019), Przemysł 4.0 i Gospodarka 4.0. Biuletyn PTE, Vol. 3, No. 86, pp. 48–52. [4] Dubey G., Gupta R.K., Kumar S., Kumar M. (2022), Study of industry 4.0 pillars and their uses in increasing productivity and reducing logistics defects, „Materials Today: Proceedings”, Vol. 63, pp. 85–91. [5] Erboz G. (2017), How To Define Industrye 4.0: Main Pillars Of Industry 4.0, [in:]. Managerial Trends in the Development of Enterprises in Globalization Era, Slovak University of Agriculture, Nitra, 761–766. [6] Ghobakhloo M., Iranmanesh M., Grybauskas A., Vilkas M., Petraite M. (2021), Industry 4.0, innovation, and sustainable development: A systematic review and a roadmap to sustainable innovation, „Business Strategy and the Environment”, Vol. 30, No. 8, pp. 4237–4257. [7] Gonzalez A.G., Quinonero D.R., Vega S.F. (2021), Assessment of the Degree of Implementation of Industry 4.0 Technologies: Case Study of Murcia Region in Southeast Spain, „Engineering Economics”, Vol. 32, No. 5, pp. 422–432. [8] Grzeszczyk T.A., Rybko E. (2021), Ocena cyfrowej dojrzałości przedsiębiorstw produkcyjnych w kontekście przemysłu czwartej generacji, [w:] M. Morawski (red.), Gospodarka 4.0 na przykładzie przedsiębiorstw w Polsce, OWPW, Warszawa, pp. 163–175. [9] Grzyb K. (2017), Cyfryzacja przedsiębiorstw produkcyjnych w Unii Europejskiej w perspektywie koncepcji Przemysłu 4.0, „Prace Naukowe WSZIP”, Vol. 43, Nr 4, s. 89–110. [10] Jałowiec T., Wojtaszek H. (2022), Analysis of Directional Activities for Industry 4.0 in the Example of Poland and Germany, „Sustainability”, Vol. 14, No. 7, art. 3848. [11] Kim M., Park M.J. (2023), Absorptive Capacity in Entrepreneurial Education: Rethinking the Kolb’s Experiential Learning Theory, „International Journal of Management Education”, Vol. 21, No. 3, art. 100873. [12] Klun M., Mendling J., Trkman P. (2016), Towards a Theoretical Framework of Business Process Management through the Lens of Absorptive Capacity and Cognitive Dissonance Theory, Proceedings of the 22nd Americas Conference on Information Systems (AMCIS 2016), AIS, San Diego. [13] Mayer C.H., Oosthuizen R.M. (2022), Sustainability in Industry 4.0 Business Practice: Insights from a Multinational Technology Company, „Frontiers in Sustainability”, Vol. 3, art. 886986. [14] Pech M., Vrchota J. (2020), Classification of Small-and Medium-sized Enterprises based on the level of industry 4.0 implementation, „Applied Sciences”, Vol. 10, No. 15, art. 5150. [15] Piccarozzi M., Silvestri C., Aquilani B., Silvestri L. (2022), Is This a New Story of the ‘Two Giants’? A Systematic Literature Review of the Relationship between Industry 4.0, Sustainability and its Pillars, „Technological Forecasting and Social Change”, Vol. 177, art. 121511. [16] PSI Polska (PMR), (2019), Gotowość firm produkcyjnych do wdrożenia rozwiązań Przemysłu 4.0., https://www.psi.pl/pl/blog/psi-polska-blog/post/polska-produkcja-gotowa-na-przemysl-40/, access date: 12.12.2023. [17] Rahmani S., Movahedi Sobhani F., Kazemipoor H., Sheikhmohammady M. (2023), Open Innovation Environments Considering Organizational Learning and Self-Organization in Startup Valuation Using Game Theory, „Journal of the Knowledge Economy”, pp. 1–27. [18] Rogozińska-Pawełczyk A. (2022), Przywództwo 4.0 w przedsiębiorstwach business services sector, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, Vol. 146–147, Nr 3–4, s. 23–42. [19] Sawangwong A., Chaopaisarn P. (2021), The Impact of Applying Knowledge in the Technological Pillars of Industry 4.0 on Supply Chain Performance, „Kybernetes”, Vol. 52, No. 3, pp. 1094–1126. [20] Ślusarczyk B. (2019), Potencjalne rezultaty wprowadzania koncepcji Przemysłu 4.0 w przedsiębiorstwach, „Przegląd Organizacji”, Nr 1, s. 4–10. [21] Tay S.I., Lee T.C., Hamid N.Z.A., Ahmad A.N.A. (2018), An Overview of Industry 4.0: Definition, Components, and Government Initiatives, „Journal of Advanced Research in Dynamical and Control Systems”, Vol. 10, No. 14, pp. 1379–1387. [22] Trzop A. (2020), Przegląd rozwiązań z zakresu Przemysłu 4.0 stosowanych w obszarze logistyki, „Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie”, Nr 81, s. 233–247. [23] Vinitha K., Prabhu R. A., Bhaskar R., Hariharan R. (2020), Review on Industrial Mathematics and Materials at Industry 1.0 to Industry 4.0, „Materials Today: Proceedings”, Vol. 33, pp. 3956–3960. [24] Wisła R., Włodarczyk M. (2021), Economic and institutional aspects of Industry 4.0 in Poland, [in:] Z. Makieła, M.M. Stuss, R. Borowiecki (Eds.), Sustainability, Technology and Innovation 4.0, Routledge, London, pp. 64–83. [25] Wolniak R. (2023), Innovations in Industry 4.0 Conditions, Scientific Papers Silesian University of Technology, „Organization and Management”, No. 169, pp. 725–742.
Publikacje z rocznika
Szkoła zarządzania Andrzeja K. Koźmińskiego
Tomasz Olejniczak, Dominika Latusek-Jurczak
Okres transformacji postawił przed dyscypliną zarządzania szereg wyzwań, takich jak konieczność łączenia wiedzy z różnych dyscyplin, integracji z międzynarodowymi trendami naukowymi, przebudowa istniejących struktur gospodarczych i organizacyjnych oraz towarzysząca im reorganizacja nauki i edukacji w obszarze zarządzania. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sylwetki i dorobku Andrzeja K. Koźmińskiego w kontekście tego okresu burzliwej transformacji oraz próba określenia genezy i ram Jego szkoły naukowej. Artykuł został opracowany w oparciu o przegląd istniejącego dorobku oraz wywiady z bohaterem artykułu, jak i materiały archiwalne znajdujące się w posiadaniu Biblioteki Akademii Leona Koźmińskiego. Wyniki analizy prezentują fundamentalny wpływ Andrzeja K. Koźmińskiego na dyscyplinę zarządzania w okresie transformacji oraz umiejętność budowy samodzielnej i wpływowej szkoły naukowej o niezwykle wyraźnym profilu cechującym się interdyscyplinarnością i umiędzynarodowieniem.
2023
1
STRONY
4-12
Profesor Alicja Jaruga jako twórca łódzkiej szkoły rachunkowości
Ewa Walińska
Celem artykułu jest przedstawienie sylwetki Profesor Alicji Jarugi, twórcy łódzkiej szkoły rachunkowości, badacza o uznanym dorobku naukowym i dydaktycznym. Profesor Jaruga była prawdziwą pasjonatką nauki rachunkowości, której poświęciła 60 lat życia zawodowego. Inspirowała swoich podwładnych i współpracowników do podejmowania nowatorskich i trudnych wyzwań badawczych. Artykuł składa się z trzech części oraz podsumowania. W pierwszej części przedstawiono istotę systemu informacyjnego rachunkowości organizacji, będącego przedmiotem badań Profesor Alicji Jarugi. Druga zawiera rys biograficzny Pani Profesor, natomiast w trzeciej przedstawiono Jej różne oblicza – w szczególności jako wybitnego badacza, dydaktyka, wychowawcy kadr naukowych i ambasadora nauki polskiej za granicą. Niniejsze opracowanie jest rezultatem analizy literatury przedmiotu, w tym materiałów archiwalnych, z zastosowaniem metody biograficznej. Przedstawione w artykule fakty i opinie potwierdzają fenomen osobowości Pani Profesor – Jej ogromny wkład w rozwój nauki i praktyki polskiej rachunkowości, utworzenie szkoły naukowej, promowanie kadr naukowych i doskonalenie procesu kształcenia akademickiego w Polsce.
2023
2
STRONY
6-16
Mistrzowie, współpracownicy i uczniowie uniwersyteckiej szkoły zarządzania w Łodzi. Część 1
Marek Matejun, Remigiusz Kozłowski
Opracowanie stanowi pierwszą część cyklu pt. „Mistrzowie, współpracownicy i uczniowie uniwersyteckiej szkoły zarządzania w Łodzi”, którego celem jest prezentacja dorobku, relacji i perspektyw rozwojowych kluczowych przedstawicieli szkoły zarządzania na Uniwersytecie Łódzkim. W artykule przedstawiono genezę powstania oraz retrospektywny wgląd w historię uniwersyteckiej szkoły zarządzania w Łodzi. Zidentyfikowano 9 kluczowych obszarów badań naukowych, powiązanych bezpośrednio ze strukturą organizacyjną Wydziału Zarządzania. Szczegółowo omówiono relacje pomiędzy mistrzami, współpracownikami i uczniami, a także zidentyfikowano najważniejsze osiągnięcia naukowe szkoły w obszarze teorii oraz metod organizacji i zarządzania, strategii i finansów przedsiębiorstwa, a także rachunkowości.
2023
3
STRONY
5-14
Krytyczne spojrzenie na zastosowanie metaanalizy w badaniach nad zarządzaniem
Regina Lenart-Gansiniec, Marta Najda-Janoszka
Rozwój wiedzy oraz uzyskanie obiektywnego i uogólnionego wniosku na podstawie zgromadzonych publikacji wymaga zintegrowania wyników istniejących badań empirycznych. Jedną z technik, która w ostatnich latach zyskuje na znaczeniu jest metaanaliza. Odnosi się ona do statystycznej analizy zbioru wyników badań ilościowych w celu ich syntezy. O ile istnieje wiele publikacji zawierających wskazówki i porady w zakresie metaanalizy w badaniach zarządzania, o tyle ograniczają się one do podejść w zakresie metaanalizy, jej korzyści, procedur przeprowadzania oraz raportowania wyników. Pomijana jest kwestia słabych stron metaanalizy i sposobów ich przezwyciężania. Dlatego też w artykule skupiono się identyfikacji słabych stron metaanalizy w badaniach zarządzania oraz sposobach ich mitygacji. W oparciu o przeprowadzony przegląd literatury zidentyfikowano cztery słabe strony metaanalizy w badaniach nad zarządzaniem, jak: błąd publikacji, heterogeniczność, trudność dostępu do wszystkich mierników oraz czasochłonność. Dodatkowo do każdej słabej strony dostarczono sposoby zmniejszające ryzyko ich pojawienia się.
2023
4
STRONY
6-13
Metodyka oceny efektywności strategii zmian w zarządzaniu przedsiębiorstwem
Janusz Czekaj, Adam Stabryła
W artykule przedstawiono ogólną koncepcję diagnostycznej oceny skuteczności strategii zmian. Jako podstawowe strategie zmian na poziomie przedsiębiorstwa wyróżniono: rozwojową, stabilizacyjną, restrukturyzacyjną, defensywną. W odniesieniu do poszczególnych obszarów działalności strategie zmian mogą dotyczyć: technologii, logistyki, marketingu, inwestycji itp. Założeniem metodologicznym proponowanej metodyki jest to, że ocena efektywności powinna być wieloaspektowa. Ocena efektywności odnosi się do relacji wyników osiągniętych w danym okresie cyklu planowania w stosunku do wyników normatywnych (wzorcowych). W tekście uwzględniono następujące komponenty proponowanej metodologii: identyfikację zakresu strategii zmian, bazową analizę diagnostyczną strategii zmian, zagregowaną ewaluację strategii zmian. Jako główny paradygmat przyjęto dyrektywę, że ocena efektywności strategii zmian powinna być dokonywana w wielokryterialnym trybie zagregowanym, z uwzględnieniem minimalnych progów satysfakcji.
2023
1
STRONY
13-21
Postawy rodziny wobec działalności innowacyjnej w przedsiębiorstwach rodzinnych
Agnieszka Sopińska, Patryk Dziurski
Artykuł wpisuje się w nurt badań nad działalnością innowacyjną przedsiębiorstw rodzinnych, a dotyczy postaw rodziny wobec działalności innowacyjnej. Celem artykułu jest empiryczna identyfikacja modelowych (opisanych w literaturze przedmiotu) postaw członków rodziny wobec działalności innowacyjnej w przedsiębiorstwach rodzinnych działających na rynku polskim oraz sprawdzenie, czy występują różnice w przyjmowanych postawach w zależności od wybranych zmiennych opisujących cechy przedsiębiorstw. Badania empiryczne na próbie 121 przedsiębiorstw rodzinnych wskazują, że wszystkie modelowe postawy członków rodziny wobec prowadzonej działalności innowacyjnej występowały w zbadanych podmiotach rodzinnych, chociaż w bardzo różnym stopniu. Dominującą postawą jest postawa aktywnego inicjatora i wykonawcy, a rzadziej postawa aktywnego wykonawcy oraz aktywnego inicjatora, natomiast najrzadziej występuje postawa pasywna. Statystyczna analiza zależności między realizowanymi postawami członków rodziny wobec działalności innowacyjnie a wielkością, wiekiem, poziomem innowacyjności i branżą działania przedsiębiorstwa nie wykazała istotnie statystycznych różnic między zbadanymi podmiotami.
2023
2
STRONY
17-25
Agresywna mimikra w zarządzaniu innowacjami. Przykład pseudoinnowacji
Jan Franciszek Jacko
Teoretycznym celem niniejszego studium jest przedstawienie istotnych podobieństw i różnic między innowacjami i pseudo-innowacjami pod względem ich nowości, skuteczności i wydajności. Aplikacyjnym celem badań jest przedstawienie markerów pseudo-innowacji, czyli takich cech, które towarzyszą pseudo-innowacjom. Analiza literatury osiąga poprzedni cel. W tekście przedstawiono genezę odróżnienia pseudo-innowacji od innowacji w teorii ekonomii i zarządzania. Redukcyjne (abdukcyjne) rozumowanie prowadzi do drugiego – praktycznego celu. Ukazuje ono, w jaki sposób rozróżnienie między innowacjami a pseudo-innowacją odzwierciedla założenia definicyjne dotyczące kluczowych pojęć określających nowość, skuteczność i efektywność działań. W badaniu określono te założenia, które pozwalają na operacjonalizację koncepcyjnej różnicy między innowacjami a pseudo-innowacjami. W ten sposób, to rozumowanie objaśnia niektóre z tych zaskakujących praktyk (nazywanych paradoksem innowacji), które wspierają pseudo-innowacje kosztem innowacji. Badanie otwiera teoretyczne i aplikacyjne perspektywy badawcze dotyczące pseudo-innowacji w różnych dziedzinach technologii i gospodarki.
2023
3
STRONY
15-23
Metody i techniki badawcze w naukach o zarządzaniu na przykładzie Przeglądu Organizacji
Jakub Swacha
W niniejszym artykule wykorzystano zbiór 326 artykułów opublikowanych w czasopiśmie „Przegląd Organizacji” w ciagu ostatnich 5 lat do zmierzenia liczby publikacji, w których zastosowano poszczególne metody i techniki gromadzenia danych do badań i ich analizy. Ponadto zbadano podstawowe parametry realizowanych procedur badawczych dla najczęściej spotykanych metod, w szczególności: sposób doboru respondentów i wielkości próby dla badań kwestionariuszowych oraz liczbę analizowanych publikacji dla systematycznych przeglądów literatury. Sprawdzono także względną popularność badań ilościowych i jakościowych w zależności od tematyki badań. Uzyskane wyniki dają wgląd w repertuar metod badawczych stosowanych przez polskich badaczy zajmujących się naukami o zarządzaniu i sposobów realizowania przez nich badań.
2023
4
STRONY
13-22
Europejskie Organizacje Pomostowe w globalnych hubach innowacji – geografia i typologia wsparcia internacjonalizacji firm technologicznych
Paweł Pietrasieński, Katarzyna Rokosz
Celem artykułu było wyjście poza Dolinę Krzemową w celu zbadania form i sposobów wsparcia firm technologicznych w innych wiodących hubach innowacyjnych na świecie. Podążając za Europejskimi Organizacjami Pomostowymi (tzw. Bridge Organizations), zidentyfikowano 20 ekosystemów, w których wsparcie dla internacjonalizacji firm okazało się najintensywniejsze. Dzięki analizie danych wtórnych zidentyfikowano i przeanalizowano ponad 300 organizacji rządowych wspierających międzynarodową ekspansję europejskich firm technologicznych. Z badań wynika, że udział krajów w pomocy firmom w ekspansji na rynkach międzynarodowych jest zróżnicowany. Najczęstszym, stosowanym przez rządy rozwiązaniem jest ustanowienie jednostki dyplomatycznej lub organizacji non-profit, której zadaniem jest wspieranie własnych firm w eksporcie na rynki zagraniczne. Kiedy jednak europejskie rządy decydują się na zaawansowane formy wsparcia internacjonalizacji, wzrasta zapotrzebowanie na zasoby, w tym te niematerialne, takie jak wiedza i powiązane z nią doświadczenie na rynkach globalnych. Kolejnym etapem na krzywej uczenia się wspierania przez administrację rządową międzynarodowej ekspansji przedsiębiorstw jest powołanie dedykowanej Organizacji Pomostowej, która w większości przypadków jest efektem zaawansowanej współpracy między rządem, środowiskiem akademickim i organizacjami biznesowymi.
2023
1
STRONY
22-28
Badania dotyczące robotyzacji procesów biznesowych w naukach o zarządzaniu – systematyczny przegląd literatury
Paula Pypłacz
Celem artykułu jest przedstawienie i porównanie badań naukowych dotyczących wykorzystania RPA w obszarze nauk o zarządzaniu. Tym samym postawiono pytanie badawcze: jakie główne trendy można zidentyfikować w badaniach naukowych nad RPA w obszarze nauk o zarządzaniu? Przeprowadzono systematyczny przegląd literatury, w którym jednym z etapów było badanie bibliometryczne przeprowadzone wg następujących parametrów: chronologia, źródło, kraj, treść, cytowanie, uniwersytet. Ostateczny zbiór publikacji składał się z 1193 artykułów podzielonych na zestaw ogólny (970 sztuk) oraz zestaw specjalny (223 sztuki). Analiza pozwala stwierdzić, iż obszar badań nad RPA w naukach o zarządzaniu jest młody, rozwijający się. Nauki inżynieryjne i techniczne mają zdecydowanie większą bazę publikacji dotyczących RPA. W naukach o zarządzaniu nie rozwinęła się mocna sieć współpracy i cytowań, co jest zdecydowanie rozwojowym obszarem. Badacze winni korzystać z dotychczasowego dorobku oraz tworzyć tematyczne sieci współpracy, szczególnie, że w zakresie zarządzania występuje wiele luk badawczych, które mogą być eksplorowane. Badania mogą być wykorzystane przez innych badaczy, którzy zainteresowani są różnymi aspektami RPA.
2023
2
STRONY
25-34