Rok wydania: 2024
Numer czasopisma: 2
Słowa kluczowe: zarządzanie środowiskowe, turystyka, zrównoważony rozwój, dysfunkcje turystyki masowej, degradacja środowiska naturalnego
Strony: 11-20
Język publikacji: Angielski
Równoważenie turystyki masowej jako wyzwanie dla zarządzania środowiskowego – badania eksploracyjne
Barbara Pabian, Aleksander Pabian
Abstrakt
Korzystając z wyników badań desk research oraz nieformalnych wywiadów z menadżerami firm działających w branży turystycznej, autorzy doszli do wniosku, że jedną ze skutecznych dróg realizacji postulatów zrównoważonego rozwoju, taką, która przyczyni się do transformacji turystyki masowej w zrównoważoną, jest wykorzystanie zasad zarządzania środowiskowego. Jest to koncepcja nowa, gdyż możliwość bezpośredniego zastosowania założeń jednej z najmłodszych problematycznych nauk o zarządzaniu (powstała w latach 90. XX w. jako rozwinięcie ekonomiki ochrony środowiska i ekonomiki zasobów naturalnych) do innych dziedzin, w tym turystyki, dotychczas nie była szeroko rozważana. Powstało wiele badań z perspektywy zarządzania turystyką, natomiast niewiele jest opracowań poświęconych turystyce w kontekście wyzwań zarządzania środowiskowego, które bezpośrednio odwołują się do koncepcji zrównoważonego rozwoju. Artykuł podejmuje próbę częściowego wypełnienia tej, swoistej luki badawczej, poprzez przedstawienie wniosków i rekomendacji dotyczących konkretnych działań z zakresu zarządzania środowiskowego w turystyce, wynikających z przeprowadzonych badań.
Bibliografia
1. Angrosino M.V. (2010), Ethnographic and Observational Research, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 2. Bąk J. (2021), Zarzadzanie środowiskiem i Zarządzanie środowiskowe, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków. 3. Becken S. (2007), Tourists’ Perception of International Air Travel’s Impact on the Global Climate and Potential Climate Change Policies, „Journal of Sustainable Tourism”, Vol. 15, No. 4, pp. 351–355. 4. Bilynets I., Knezevic Cvelbar L. (2022), Tourist Pro-environmental Behaviour: The Role of Environmental Image of Destination and Daily Behavior, „Annals of Tourism Research”, Vol. 3, No. 2. 5. Bogrena M., Sörensson A. (2021), Tourism Companies’ Sustainability Communication – Creating Legitimacy and Value, „Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism”, Vol. 21, No. 15, pp. 475–493. 6. Buchholtz A.,. Carroll A., Brown J, (2022), Business and Society. Ethics, Sustainability and Stakeholder Management, Cengage Learning, Stanford. 7. Cavallaro F., Galati O. I., Nocera S. (2017), Policy Strategies for the Mitigation of GHG Emissions Caused by the Mass-Tourism Mobility in Coastal Areas, „Transportation Research Procedia”, No. 27, pp. 317–324. 8. Council of the EU: https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2022/12/01/new-european-agenda-for-tourism/, access date: 15.04.2024. 9. Damm A., Greuell W., Landgren O., Prettenthaler F. (2017), Impacts of +2 °C Global Warming on Inter Tourism Demand in Europe, „Climate Services”, No. 7, pp. 31–46. 10. De Bruyn C., Said F.B., Meyer N., Soliman M. (2023), Research in Tourism Sustainability: A Comprehensive Bibliometric Analysis from 1990 to 2022, „Heliyon”, No. 9, art. e18874. 11. Franch M., Martini U., Buffa F., Parisi G. (2008), 4L Tourism: Responding to New Motivations and Expectations of Tourists to Improve the Competitiveness of Alpine Destinations in a Sustainable Way, „Tourism Review”, Vol. 63, No. 1, pp. 4–14. 12. Frankfort-Nachmias C., Nachmias D. (2001), Research Methods in Social Sciences, Zysk i S-ka, Poznań. 13. Gerged A.M., Zahoor A.M., Cowton C.J. (2023), Understanding the Relationship between Environmental Management Accounting and Firm Performance: The Role of Environmental Innovation and Stakeholder Integration – Evidence from a Developing Country, „Management Accounting Research”, No. 62. 14. Hoarau-Heemstra H., Wigger H., Olsen J., Jame L. (2023), Cruise Tourism Destinations: Practices, Consequences and the Road to Sustainability, „Journal of Destination Marketing & Management”, No. 30, art. 100820. 15. Jędrysiak T. (2010), Wiejska turystyka kulturowa, PWE, Warszawa. 16. Khizar H.M.U., Younaa A., Kumar S., Akbar A., Poulova P. (2023), The Progression of Sustainable Development Goals in Tourism: A Systematic Literature Review of Past Achievements and Future Promises, „Journal of Innovation & Knowledge”, Vol. 8, No. 4, art. 100442. 17. Kowalczyk A. (2014), Od turystyki 3S do turystyki 3E. Czy to zmiana paradygmatu turystyki masowej? [w:] G. Gołembski, A. Niezgoda (red.), Turystyka wobec zmian współczesnego świata. Zmiany, bariery, innowacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań. 18. Lei W.S., Suntikul W., Chen Z. (2023), Tourism Development Induced Social Change, „Annals of Tourism Research Empirical Insights”, No. 4, art. 100088. 19. Leśna-Wierszołowicz E. (2016), Korzyści ze stosowania zasad społecznej odpowiedzialności biznesu w przedsiębiorstwie, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis”, Nr 8, s. 207–230. 20. Marczak Ł. (2015), Problem wieloznaczności pojęcia zrównoważony rozwój, „Studia Gdańskie”, Nr 36, s. 167–180. 21. Meyer M. (2015), Ecotourism. A Brief Description, [in:] M. Meyer (Eds.) Ecotourism Facing Global Challenges. Ideas, Trends, Best Practices, Społeczny Instytut Ekologiczny. Warsaw. 22. Mika M. (2015), Turystyka zrównoważona – pytania o naukową użyteczność koncepcji, „Tourism”, Nr 25(1), s. 9–18. 23. Milert M. (2021), Masowa turystyka szkodzi Ziemi, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Ekspertka-Masowa-turystyka-szkodzi-Ziemi-8166779.html, data dostępu: 12.04.2024 r. 24. Mosgaard M.A., Kristensen H.S. (2023), From Certified Environmental Management to Certified SDG Management: New Sustainability Perceptions and Practices, „Sustainable Futures”, Vol. 6, No. 5, art. 100144. 25. Nijkamp P., Verdonkschot S. (2000), Suistainable Tourism Development: A Case Study of Lesbos, [in:] H. Coccossis, P. Nijkamp (Eds.), Suistainable Tourism Development, Ashgate, Aldershot. 26. Pasikowski S. (2003), Snowball Sampling and Its Non-trivial Nature, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, No. 43, pp. 105–120. 27. Pawlikowska-Piechotka A. (2009), Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne, Novae Res, Gdynia. 28. Peeters P., Çakmak E., Guiver J. (2024), Current Issues in Tourism: Mitigating Climate Change in Sustainable Tourism Research, „Tourism Management”, No. 100, art. 104820. 29. Pikkemaat B., Bichler B.F., Peters M. (2020), Exploring the Crowding-satisfaction Relationship of Skiers: The Role of Social Behavior and Experiences, „Journal of Travel & Tourism Marketing”, No. 37, pp. 902–915. 30. Prihatinah T. L. (2020), Sustainability and Its Responsibility, „Advances in Social Science, Education and Humanities Research”, No. 499. 31. Scott D. (2021), Sustainable Tourism and the Grand Challenge of Climate Change, „Sustainability”, Vol. 13, No. 4, art. 1966. 32. Sneddon C., Howarth R. B., Norgaard R. B. (2006), Sustainable Development in a Post-Brundtland World, „Ecological Economics”, No. 57, pp. 253–261. 33. Swarbrooke J. (1999), Sustainable Tourism Management, CABI Publishing, New York. 34. UNWTO, Sustainable Development, https://www.unwto.org/sustainable-development, access date: 15.05.2024. 35. UNWTO, Making Tourism more Sustainable – A Guide for Policy Makers, https://www.e-unwto.org/doi/book/10.18111/9789284408214, access date: 17.03.2024. 36. Yoon J. I., Kyle G., Hsu Y.-C., Absher J. (2021), Coping with Crowded Recreation Settings: A Cross-cultural Investigation, „Journal of Leisure Research”, Vol. 52, No. 1. 37. Zabihi H., Habib F., Mirsaeedie L. (2012), Sustainability in Building and Construction. Revising Definitions and Concepts, „International Journal of Emerging Sciences”, Vol. 2, No. 4, pp. 552–570. 38. Zając A. (2018), See before It Disappears. Last-chance Tourism Does More Harm than Good, https://www.fly4free.pl/miejsca-ktore-znikna/, access date: 15.03.2024. 39. Zaręba D. (2000). Ecotourism Challenges and Hopes, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 40. Zhou J. (2023), Prediction of Tourist Carrying Capacity of Scenic Spots Based on Neural Network, „Procedia Computer Science”, No. 228, pp. 798–807.
Publikacje z rocznika