Rok wydania: 2024
Numer czasopisma: 2
Słowa kluczowe: systematyczny przegląd literatury, zarządzanie oparte na dowodach, nauki o zarządzaniu i jakości, metodyka badań naukowych
Strony: 27-40
Język publikacji: Polski
Zarządzanie oparte na dowodach z wykorzystaniem metodyki systematycznego przeglądu literatury
Abstrakt
W branży medycznej w ramach budowy hierarchii dowodów naukowych systematyczne przeglądy literatury oraz metaanalizy znajdują się na jej szczycie. Adaptacja rozwiązań z tego obszaru gospodarki i życia mogą być skuteczne i efektywne z punktu widzenia specyfiki dyscypliny nauki o zarządzaniu i jakości. Celem artykułu jest krytyczny przegląd różnych ujęć, zasad i podejść do zastosowania metody systematycznego przeglądu literatury w naukach o zarządzaniu i jakości. W treści artykułu dokonano oceny możliwości zastosowania koncepcji zarządzania opartego na dowodach z wykorzystaniem metodyki systematycznego przeglądu literatury oraz wskazano implikacje teoretyczne odnoszące się do specyfiki zastosowania tej metody w publikacjach o zasięgu światowym. Na podstawie przeprowadzonych badań i analiz opracowano autorski model zastosowania metodyki systematycznego przeglądu literatury do wdrożenia w naukach o zarządzaniu i jakości koncepcji Evidence Based Practice oraz Evidence Based Management. Wskazano, iż zaproponowana w artykule koncepcja zarządzania oparta na dowodach z wykorzystaniem metodyki systematycznego przeglądu literatury stanowi nowe narzędzie do podejmowania decyzji zarządczych menedżerów korzystających z dużych zbiorów danych (danych publikacji naukowych).
Bibliografia
[1] Alluhaybi A., Wilson A., Usher K., Durkin J. (2023), Impact of Nurse Manager Leadership Styles on Work Engagement: A Systematic Literature Review, „Journal of Nursing Management”, Vol. 2023, pp. 1–9.
[2] Arksey H., O’Malley L. (2005), Scoping Towards a Methodological Framework, „International Journal of Social Research Methodology”, Vol. 8, No. 1, pp. 19–32.
[3] Bała M.M., Leśniak W., Jaeschke R. (2015), Proces przygotowywania przeglądów systematycznych, z uwzględnieniem przeglądów Cochrane, „Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej”, Nr 125, s. 16–25.
[4] Booth A., Sutton A., Papaioannou D. (2012), Systematic Approaches to a Successful Literature Review, Sage Publications, Los Angeles.
[5] Cronin C. (2011), Doing your Literature Review: Traditional and Systematic Techniques, „Evaluation & Research in Education”, Vol. 24, No. 3, pp. 219–221.
[6] Cooper H.M. (1988), Organizing Knowledge Synthesis: A Taxonomy of Literature Reviews, „Knowledge in Society”, No. 1, pp. 104–126.
[7] Grobelny J. (2015), Zarządzanie oparte na dowodach – opis założeń i zastosowanie w procesach zarządzania zasobami ludzkimi, „Ekonomia i Zarządzanie”, Nr 3, s. 9–17.
[8] Hamerska M. (2020), Identyfikacja determinant i modelowanie produktywności naukowej pracowników uczelni, Studium przypadku Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
[9] Jabłoński M. (2023), Odmładzanie i wzmacnianie przedsiębiorstw poprzez cyrkularną transformację cyfrową — założenia koncepcyjne, „Przegląd Organizacji”, Nr 3, s. 55–65.
[10] Janulek P. (2022), Projektowanie modeli biznesu usług profesjonalnych w mediach społecznościowych, Centrum Myśli Strategicznych, Sopot.
[11] Lenart-Gansiniec R. (2021), Systematyczny przegląd literatury w naukach społecznych – Przewodnik dla studentów, doktorantów i nie tylko. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
[12] Makowska M. (2020), Przegląd systematyczny – krok po kroku: Przewodnik dla początkujących badaczy reprezentujących nauki społeczne, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
[13] Mazur Z., Orłowska A. (2018), Jak zaplanować i przeprowadzić systematyczny przegląd literatury, „Polskie Forum Psychologiczne”, Vol. 23, Nr 2, s. 235–251.
[14] Moher D., Shamseer L., Clarke M., Ghersi D., Liberati A., Petticrew M., Stewart L.A. (2015), Preferred Reporting Items for Systematic Review and Meta-analysis Protocols (PRISMA-P) 2015 Statement, „Systematic Reviews”, Vol. 4, No. 1, art. 1.
[15] Niemczyk J. (2009), Chciałbyś coś odkryć? „Przegląd Organizacji”, Nr 10, s. 3–5.
[16] Page M.J., McKenzie J.E., Bossuyt P.M., Boutron I., Hoffmann T.C., Mulrow C.D., Shamseer L., Tetzlaff J. M., Akl E. A., Brennan S. E., Chou R., Glanville J., Grimshaw J. M., Hróbjartsson A., Lalu M. M., Li T., Loder E. W., Mayo-Wilson E., McDonald S., McGuinness L.A., Stewart L.A., Thomas J., Tricco A.C., Welch V.A., Whiting P., Moher D. (2021), The PRISMA 2020 Statement: An Updated Guideline for Reporting Systematic Reviews, „Systematic Reviews”, Vol. 10, No. 1, art. 89.
[17] Petticrew M., Roberts H. (2006), Systematic Reviews in the Social Sciences: A Practical Guide, Blackwell Publishing, New Jersey.
[18] Pfeffer J., Sutton R.I. (2006), Evidence-Based Management, „Harvard Business Review”, Vol. 84, No. 1, p. 62.
[19] Pomar-Forero D., Ahmad B., Barlow B., Busl K.M., Maciel C.B. (2023), Headache Management in the Neuroscience Intensive Care Unit, „Current Pain Headache Report”, ahead of print.
[20] Romantsik O., Bank M., Menon J.M.L., Malhotra A., Bruschettini M. (2024), Value of Preclinical Systematic Reviews and Meta-analyses in Pediatric Research, „Pediatric research”.
[21] Rousseau D.M., Gunia B.C. (2016), Evidence-Based Practice: The Psychology of EBP Implementation, „Annual Review of Psychology”, pp. 667–692.
[22] B. Stępień (2023), Systematyczny przegląd literatury – cel, rodzaje, procedura, [in:] Stępień B. (red.), Systematyczny przegląd literatury w naukach ekonomicznych. metodyka, przykłady, Wydawnictwo UEP, Poznań, s. 11–26.
[23] Thomé A.M.T., Scavarda L.F., Scavarda A.J. (2016), Conducting Systematic Literature Review in Operations Management, “Production Planning & Control”, Vol. 27, No. 5, pp. 408–420.
[24] Zdonek I., Hysa B., Zdonek D. (2016), Publikacje przeglądowe w naukach o zarządzaniu – istota i tendencje, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej” Seria: Organizacja i Zarządzanie, Nr 96(1963), s. 519–533.
[25] Getting Started with Rayyan – A Quick Start Guide, https://help.rayyan.ai/hc/en-us/articles/22697630697617-Understanding-Rayyan-A-Comprehensive-Overview, data dostępu: 20.04.2024 r.
[26] Scrum.org. (2020), Przewodnik po Evidence-Based Management – Mierzenie wartości, żeby umożliwić doskonalenie i zwinność, https://scrumorg-website-prod.s3.amazonaws.com/drupal/2021–01/2020-EBM-Guide-Polish.pdf, data dostępu: 24.04.2024 r.