logo Przegląd Organizacji
Rok wydania: 2024
Numer czasopisma: 3
Słowa kluczowe: etyka, coaching, poufność, odpowiedzialność, kompetencje, relacje, zarządzanie
Strony: 19-24
Język publikacji: Polski
Pobierz
Etyka coacha jako jedna z etyk zawodowych
Łukasz Skiba
Abstrakt
Artykuł analizuje etykę zawodową coacha, podkreślając unikalne zasady, takie jak poufność, odpowiedzialność za rozwój klienta i unikanie konfliktu interesów. Coachowie są zobowiązani do utrzymywania relacji opartej na szacunku, bez manipulacji. Przedstawiono normy samodoskonalenia, oceny kompetencji oraz kluczowe kodeksy etyki organizacji ICF i EMCC, które stanowią fundamenty dla praktyków. Artykuł prezentuje również praktyczne podejście do stosowania standardów etycznych w pracy coacha.
Bibliografia
[1] APA (2016), Rules and Procedures, https://www.apa.org/ethics/code/ committee-rules-procedures.pdf, access date: 14.10.2024. [2] APA (2017), Ethical Principles of Psychologists and Code of Conduct, https://www.apa.org/ethics/code/ethics-code-2017.pdf, access date: 14.10.2024. [3] Areji A.Ch., Ede M.O., Agbo Ch.O., Eze H.O., Ogbodo I.I., Eze Ch.F., Nyakuwa R., Chinweuba N.H., Agbigwe I.B. (2023), Testing the Impact of Occupational Intervention on Professional Ethics and Values of Staff in University Medical Centers, „Medicine”, Vol. 102, No. 26, art. e34171. [4] Boysen S.M. (2018), Coaching Effectiveness: Coach and Coachee Characteristics that Lead to Success, „Philosophy of Coaching: An International Journal”, Vol. 3, No. 2, pp. 6–26. [5] Breakey H. (2024), Supply and Demand in the Development of Coaching Professional Ethics, „Journal of Coaching Ethics”, Vol. 1, No. 3, pp. 1-6. [6] Couch S., Rose S. (2020), Coaching Culturally Different Members of International Business Teams – The Role of Cultural Intelligence, „International Coaching Psychology Review”, Vol. 15, No. 1, pp. 59–80. [7] de Haan E., Bienfait A. (2022), Practise Humility in Coaching Ethics, „The Coaching Psychologist”, Vol. 18, No. 1, pp. 19–29. [8] Duffy M., Passmore J. (2010), Ethics in Coaching: An Ethical Decision Making Framework for Coaching Psychologists, „International Coaching Psychology Review”, Vol. 5, No. 2, pp. 140–151. [9] EMCC (2021), Global Code of Ethics, https://www.emccglobal.org/leadership-development/ethics/, access date: 16.05.2024. [10] Engelbrecht A.S., Heine G., Mahembe B. (2017), Integrity, Ethical Leadership, Trust and Work Engagement, „Leadership & Organization Development Journal”, Vol. 38, No. 3, pp. 368–379. [11] Fitouri M., Karoui Zouaoui S. (2021), Trust as a Success Factor in the Entrepreneurial Coaching, „Business Studies Journal”, Vol. 13, No. 4, pp. 1–12. [12] Frisch M. (2022), Coach Supervision: Considerations and Reminders for Faculty Supervisors,nhttps://www.researchgate.net/publication/359195775_Coach_Supervision_Considerations_and_Reminders_for_Faculty_Supervisors_1_Background_and_Definitions, access date: 08.05.2024. [13] Gebhardt J.A. (2016), Quagmires for Clinical Psychology and Executive Coaching? Ethical Considerations and Practice Challenges, „American Psychologist”, Vol. 71, No. 3, pp. 216–235. [14] Gessnitzer S., Kauffeld S. (2015), The Working Alliance in Coaching: Why Behaviour is the Key to Success, „The Journal of Applied Behavioral Science”, Vol. 51, No. 2, pp. 177–197. [15] GMC (2020), Sanctions Guidance, https://www.gmc-uk.org/-/media/documents/06_-dc4198-sanctions-guidance---16th-november-2020_ pdf-84606971.pdf, access date: 21.05.2024. [16] ICF (2020), Code of Ethics, https://coachingfederation.org/ethics/code-of-ethics, access date: 16.05.2024. [17] Kamphorst B.A., Anderson J.H. (2024), E-coaching Systems and Social Justice: Ethical Concerns about Inequality, Coercion, and Stigmatization, „AI and Ethics”. [18] Kanyamukenge Ch.I., Kagwaini D.M. (2024), Role of Ethical Leadership in Promoting Sustainable Business Practices, „International Journal of Business and Management”, Vol. 19, No. 6, pp. 209–219. [19] Kimsey-House H., Kimsey-House K., Sandahl P., Whitworth L. (2018), Co-Active Coaching: The Proven Framework for Transformative Conversations at Work and in Life – 4th edition, Nicholas Brealey Publishing, Boston. [20] Law H. (2006), Ethical Principles in Coaching Psychology, „The Coaching Psychologist”, Vol. 2, No. 1, pp. 13–16. [21] Mbangula D.K. (2024), Critical Perspectives on Coaching and Leadership, [in:] A.J. Wefald (Ed.), Critical Perspectives on the Intersections of Coaching and Leadership, IGI Global Scientific Publishing, Hershey, pp. 1–20. [22] Palmier C., Rigaud A.S., Ogawa T., Wieching R., Dacunha S., Barbarossa F., Stara V., Bevilacqua R., Pino M. (2024), Identification of Ethical Issues and Practice Recommendations Regarding the Use of Robotic Coaching Solutions for Older Adults: Narrative Review, „Journal of Medical Internet Research”, Vol. 26, art. e48126. [23] Passmore J. (2009), Coaching Ethics: Making Ethical Decisions – Novices and Experts, „The Coaching Psychologist”, Vol. 5, No. 1, pp. 6–10. [24] Plotkina L., Sri Ramalu S. (2024), Unearthing AI Coaching Chatbots Capabilities for Professional Coaching: A Systematic Literature Review, „Journal of ManagementNDevelopment”,jhttps://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/jmd-06–2024–0182/full/html, access date: 21.05.2024. [25] Ratlabala P., Terblanche N. (2022), Supervisors’ Perspectives on the Contribution of Coaching Supervision to the Development of Ethical Organisational Coaching Practice, „SA Journal of Human Resource Management/SA Tydskrif vir Menslikehulpbronbestuur”, Vol. 20, pp. 1-9. [26] Schiemann S.J., Mühlberger Ch., Schoorman F.D., Jonas E. (2019), Trust me, I am a Caring Coach: The Benefits of Establishing Trustworthiness during Coaching by Communicating Benevolence, „Journal of Trust Research”, Vol. 9, No. 2, pp. 164––184. [27] Terblanche N.H.D. (2024), Artificial Intelligence (AI) Coaching: Redefining People Development and Organizational Performance, „The Journal of Applied Behavioral Science”, Vol. 60, No. 5, pp. 631-638. [28] Turner E., Passmore J. (2018), Ethical Dilemmas and Tricky Decisions: A Global Perspective of Coaching Supervisors’ Practices in Coach Ethical Decision-making, „International Journal of Evidence Based Coaching and Mentoring”, Vol. 16, No. 1, pp. 126–142. [29] van der Hoorn S. (2024), Demonstrating Ethical Coaching Supervision Practice, [in:] K. Dierolf, S. van der Hoorn, D. Hogan, J. Tuomola (Eds.), Solution Focused Coaching Supervision: An Essential Guide for Individual, Group, Peer and Team Coaching Supervision, Taylor & Francis, New York. [30] Westerstrand S. (2024), Reconstructing AI Ethics Principles: Rawlsian Ethics of Artificial Intelligence, „Science and Engineering Ethics”, Vol. 30, art. 46.
Publikacje z rocznika
Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność w Szkole Naukowego Zarządzania Politechniki Warszawskiej – 100 lat doświadczeń
Eryk Głodziński, Anna Kosieradzka, Janusz Zawiła-Niedźwiecki
Artykuł przedstawia w ujęciu syntetycznym rozwój interdyscyplinarny i transdyscyplinarny naukowego zarządzania w Politechnice Warszawskiej. Wskazuje na dwa niezależne nurty tego rozwoju – wokół jednostek zajmujących się naukowo zarządzaniem (Wydział Zarządzania, Instytut Organizacji Systemów Produkcyjnych, Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych) oraz niezależnie od nich. W artykule zdefiniowano pięć okresów rozwoju naukowego, które odnoszą się do zmian instytucjonalnych w Politechnice Warszawskiej. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że zarówno interdyscyplinarność jak i transdyscyplinarność badań były silnie obecne od początku powstania Szkoły Naukowego Zarządzania Politechniki Warszawskiej, co wynikało z doświadczenia, wykształcenia oraz bliskich relacji kolejnych pokoleń naukowców z innymi dyscyplinami.
2024
1
STRONY
1-2
Czynniki decydujące o wyborze miejsca zakupów internetowych
Barbara Buraczyńska, Anna Żelazna, Agnieszka Bojanowska
Dobra organizacja przedsiębiorstwa wymaga elastycznej odpowiedzi na zmiany w otoczeniu rynkowym. Jednym z podstawowych składników bliższego otoczenia przedsiębiorstwa handlowego są klienci, których potrzeby i oczekiwania wpływają między innymi na decyzje odnośnie do zakupów internetowych. W artykule przedstawiono wyniki badań samooceny wpływu wybranych czynników na wybór sklepu internetowego, które zostały przeprowadzone w czasie pandemii COVID-19 wśród polskich konsumentów. Największe znaczenie dla respondentów przy dokonywaniu zakupów przez Internet mają czynniki finansowe, takie jak: ceny towarów, koszty dostawy i atrakcyjne zniżki/promocje oraz czynniki osobiste, takie jak, np.: pozytywne doświadczenia przy wcześniejszych zakupach i dostępność oczekiwanej formy dostawy. Dla konsumentów istotna jest również dostępność towaru oraz prezentowanie szczegółowych i rzetelnych informacji o oferowanych towarach. Zidentyfikowanie kluczowych czynników decydujących o wyborze miejsca zakupów internetowych pozwoliło wskazać determinanty mające znaczenie dla organizacji przedsiębiorstwa.
2024
2
STRONY
3-10
Bogdan Wawrzyniak i jego wkład w rozwój nauk o zarządzaniu
Zbigniew Dworzecki, Maria Romanowska
Treścią artykułu jest ukazanie życiorysu zawodowego i kariery naukowej profesora zw. dr hab. Bogdana Wawrzyniaka i jego oryginalnego, pionierskiego wkładu w rozwój nauk o zarządzaniu w Polsce. Wkład ten o charakterze teoriopoznawczym, dydaktycznym, działaniach na rzecz rozwoju kadr i przedsiębiorstw w Polsce zapewnił mu poczesne miejsce w gronie wybitnych przedstawicieli nauk zarządzania w naszym kraju. Wiodącym nurtem zainteresowań naukowych, licznych badań empirycznych, publikacji była problematyka podejmowania decyzji kierowniczych. Badał różne ich rodzaje, w różnych sytuacjach oraz uwarunkowaniach zewnętrznych i wewnętrznych. Analizował racjonalność, lub brak racjonalności tych decyzji, wskazywał na ich przyczyny, proponował drogi i mechanizmy niezbędne do podnoszenia racjonalności. Wiązały się one z koniecznością przeprowadzenia głębokich zmian w systemach zarządzania, w strukturach, procesach, kulturze organizacyjnej. Główny dorobek naukowy opisany w artykule, a za razem znaczący wkład w rozwój nauk zarządzania w Polsce obejmuje sześć dużych obszarów. Są to: 1/struktury organizacyjne, zjawiska biurokracji i biurokratyzmu, 2/ decyzje kierownicze, 3/ zarządzanie w kryzysie i restrukturyzacja przedsiębiorstw, 4/zarządzanie strategiczne, 5/ zachowania polskich przedsiębiorstw w dobie transformacji i zarządzanie nimi w nowych warunkach ustrojowych. 6/zarządzanie wiedzą i kapitałem społecznym. Cechą charakterystyczną działalności naukowej B. Wawrzyniaka było wyczuwanie trendów zmian, wpisywanie się w nie, podejmowanie nowych, często trudnych zagadnień badawczych, silne osadzenie badań w empirii, prowadzenie ich w licznych zespołach o charakterze interdyscyplinarnym i interinstytucjonalnym, szybkie upowszechnianie ich wyników w postaci publikacji, raportów, konferencji, szkoleń dla kadr kierowniczych.
2024
3
STRONY
3-8
Krakowska Empiryczna Szkoła Ekonomiki i Zarządzania Przedsiębiorstwem: geneza – rozwój – osiągnięcia
Ryszard Borowiecki, Andrzej Jaki
Celem artykułu jest prezentacja i egzemplifikacja genezy oraz przeobrażeń organizacyjnych podmiotów tworzących krakowskie środowisko nauk o zarządzaniu – ze szczególnym uwzględnieniem Krakowskiej Empirycznej Szkoły Ekonomiki i Zarządzania Przedsiębiorstwem, a funkcjonujących w strukturze obecnego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz jego poprzedników. W artykule ukazano strukturę podmiotową oraz zakresy realizowanych badań, jak również procesy rozwoju i kształcenia kadr naukowych wraz z wyeksponowaniem dorobku naukowych mistrzów oraz kolejnych pokoleń ich uczniów. W ramach podsumowania wyeksponowano kluczowe z punktu widzenia obecnej perspektywy czasowej osiągnięcia zespołu badawczego skupionego w ramach Katedry Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, będącej kontynuatorką dzieła Krakowskiej Empirycznej Szkoły Ekonomiki i Zarządzania Przedsiębiorstwem. Tworzywem dla powstania artykułu była analiza i ocena literatury, obejmującej także publikacje ukazujące historię Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz dorobek jego jednostek i tworzących je osób, jak również publikacje o charakterze okolicznościowym i wspomnieniowym.
2024
1
STRONY
3-4
Równoważenie turystyki masowej jako wyzwanie dla zarządzania środowiskowego – badania eksploracyjne
Barbara Pabian, Aleksander Pabian
Korzystając z wyników badań desk research oraz nieformalnych wywiadów z menadżerami firm działających w branży turystycznej, autorzy doszli do wniosku, że jedną ze skutecznych dróg realizacji postulatów zrównoważonego rozwoju, taką, która przyczyni się do transformacji turystyki masowej w zrównoważoną, jest wykorzystanie zasad zarządzania środowiskowego. Jest to koncepcja nowa, gdyż możliwość bezpośredniego zastosowania założeń jednej z najmłodszych problematycznych nauk o zarządzaniu (powstała w latach 90. XX w. jako rozwinięcie ekonomiki ochrony środowiska i ekonomiki zasobów naturalnych) do innych dziedzin, w tym turystyki, dotychczas nie była szeroko rozważana. Powstało wiele badań z perspektywy zarządzania turystyką, natomiast niewiele jest opracowań poświęconych turystyce w kontekście wyzwań zarządzania środowiskowego, które bezpośrednio odwołują się do koncepcji zrównoważonego rozwoju. Artykuł podejmuje próbę częściowego wypełnienia tej, swoistej luki badawczej, poprzez przedstawienie wniosków i rekomendacji dotyczących konkretnych działań z zakresu zarządzania środowiskowego w turystyce, wynikających z przeprowadzonych badań.
2024
2
STRONY
11-20
Szczecińska szkoła innowacji w naukach o zarządzaniu
Krzysztof Janasz, Joanna Wiśniewska
Każdy organizacja podejmuje szereg złożonych poczynań zmierzających do osiągnięcia celów strategicznych. Do tej złożonej płaszczyzny poczynań strategicznych z pewnością trzeba zaliczyć aktywność proinnowacyjną polegającą na kreowaniu i wdrażaniu innowacji, które pozwalają na zdobywanie przewagi konkurencyjnej, a tym samym uzyskanie projektowanych celów strategicznych, a więc w rezultacie uzyskanie sukcesu rynkowego. Problematyką tą zajął się zespół Katedry Zarządzania Przedsiębiorstwem kierowany przez prof. dra hab. Władysława Janasza ponad 40 lat temu. Były to wówczas pionierskie badania podjęte w Polsce dotyczące innowacji i innowacyjności. Zespół kierowany przez Profesora wykształcił swoistą szkołę innowacji, która znacząco przyczyniła się do zainteresowania wspomnianą problematyką inne ośrodki badawcze, a przede wszystkim wniosła określony wkład w rozwój dyscypliny nauki o zarządzaniu i jej subdyscypliny zarządzania innowacjami. Artykuł ma na celu przedstawienie genezy, rozwoju oraz dokonań szczecińskiego ośrodka innowacji, a także jego znaczenia dla rozwoju dyscypliny. Praca opisuje strukturę jednostek, zakres oraz profil prowadzonych badań, uwzględniając kluczowe osiągnięcia publikacyjne członków zespołu i ich wpływ na rozwój subdyscypliny. Artykuł opiera się na przeglądzie literatury oraz dorobku naukowego Profesora i zespołu, jak również na publikacjach jubileuszowych i okolicznościowych.
2024
3
STRONY
11-18
Sopocka Szkoła Zarządzania i jej rola w rozwoju polskich nauk o zarządzaniu
Bogdan Nogalski, Agnieszka A. Szpitter
Celami artykułu są: syntetyczne przedstawienie sylwetki twórcy SSZ prof. A. Czermińskiego i kluczowych sfer jego dorobku, nakreślenie drogi powstawania i rozwoju tej szkoły naukowej, zainicjowanej i w toku wieloletniej pracy organicznej konsekwentnie tworzonej przez profesora Alfreda Czermińskiego i kolejnych jego następców, wkład teoretycznego i praktycznego dorobku naukowego zespołu SSZ w rozwój teorii i praktyki polskich nauk o zarządzaniu, a także aktywność, inspirację i oddziaływanie przedstawicieli SSZ na rozwój środowiska naukowego i praktycznego nauk o zarządzaniu w Polsce. W artykule przedstawiono zakres oraz twórczą, merytoryczno – metodyczno – instytucjonalno – środowiskową – skalę działania Sopockiej Szkoły Zarządzania w budowaniu wartości poznawczej i praktycznej polskich nauk o zarządzaniu. Jednocześnie artykuł pokazuje jak pasja jednego człowieka, umiejętność zaszczepienia jej w członkach zespołu poparta ogromną pracą, prowadzi do osiągania niesamowitych rezultatów. W artykule wykorzystano perspektywę historyczną i podejście etnograficzne, które badawczo wzmocniono metodą badań longitudinalnych polegających na wieloletniej obserwacji uczestniczącej tej samej grupy. Zastosowana perspektywa, a zwłaszcza podejścia posiada charakter indukcyjny co umożliwia holistyczne spojrzenie oraz tzw. głęboki wgląd w kontekst społeczny i kulturowy badanej organizacji, jaką jest Sopocka Szkoła Zarządzania.
2024
1
STRONY
5-6
Próba zastosowania grywalizacji w metodzie 5S
Łukasz Wacławik
Celem artykułu było opisanie możliwości wykorzystania grywalizacji w metodzie 5S. Metoda 5S od wielu lat przeżywa kryzys wynikający z biurokracji. Artykuł przedstawia, w jaki sposób wykorzystać grywalizację i poprawić motywację pracowników zaangażowanych w 5S. Artykuł jest wynikiem badań empirycznych przeprowadzonych w przedsiębiorstwach z branży automotive, które wykorzystują zarówno 5S, jak i grywalizację od wielu lat. Wydaje się, że wykorzystanie grywalizacji stanie się niedługo konieczne w stosowaniu 5S. Poza oczywistymi korzyściami (jasna metodologia czy większa motywacja pracowników) pojawiają się jednak słabe strony nowego podejścia do 5S. Do najważniejszych z nich należą: wysokie koszty i to, że zwycięzcami konkursów są często te same linie, stanowiska czy komórki organizacyjne. Autor przedstawił uniwersalną listę pytań, którą można wykorzystać podczas grywalizacji.
2024
2
STRONY
21-26
Etyka coacha jako jedna z etyk zawodowych
Łukasz Skiba
Artykuł analizuje etykę zawodową coacha, podkreślając unikalne zasady, takie jak poufność, odpowiedzialność za rozwój klienta i unikanie konfliktu interesów. Coachowie są zobowiązani do utrzymywania relacji opartej na szacunku, bez manipulacji. Przedstawiono normy samodoskonalenia, oceny kompetencji oraz kluczowe kodeksy etyki organizacji ICF i EMCC, które stanowią fundamenty dla praktyków. Artykuł prezentuje również praktyczne podejście do stosowania standardów etycznych w pracy coacha.
2024
3
STRONY
19-24
Inwestycje i ich finansowanie w przedsiębiorstwach niefinansowych. Polska na tle krajów strefy euro
Adam Samborski
Przedmiotem badań jest poziom inwestycji i ich finansowania w przedsiębiorstwach w Polsce (PL) i strefie euro (SE). Problem badawczy dotyczy różnic w poziomie inwestycji i ich finansowaniu w przedsiębiorstwach w PL i SE. Dane do badań pozyskano z rachunków kapitałowych. Obejmują one okresy kwartalne za lata 1999 do 2022. Celem badań jest sprawdzenie czy występują różnice w poziomie inwestycji i ich finansowania w przedsiębiorstwach w PL i SE. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że: przeciętnie poziom inwestycji w aktywa niefinansowe i ich finansowania wyrażony jako % wartości dodanej brutto (WDB) jest wyższy w przedsiębiorstwach w PL niż w SE; różnice w poziomie inwestycji i finansowania w przedsiębiorstwach w PL i SE są istotne statystycznie; przeciętne kwartalne tempo zmian w poziomie inwestycji w aktywa niefinansowe i ich finansowania w przedsiębiorstwach w PL jest dodatnie, a w SE ujemne. Ponadto, z porównania wygładzonych kwartalnych szeregów czasowych wynika, że w przedsiębiorstwach w PL i w SE istnieją znaczące różnice w poziomie akumulacji brutto i oszczędnościach brutto wyrażonych jako % WDB. Zauważono też stosunkowo nowe zjawisko, które nasiliło się po kryzysie finansowym, w postaci wystąpienia nadwyżki w rachunku kapitałowym sektora przedsiębiorstw niefinansowych (wierzytelności netto). Oznacza to wzrost znaczenia w przedsiębiorstwach inwestycji w aktywa finansowe.
2024
1
STRONY
6-7