Nowa ekonomia instytucjonalna jest niedostatecznie spopularyzowana wśród polskich ekonomistów. Dlatego nagroda Nobla 2009 dla jej głównego twórcy O. E. Williamsona była sporym zaskoczeniem dla środowiska nauk o zarządzaniu. W artykule przedstawiono genezę tego nurtu i omówiono perspektywy jego wykorzystania w procesach zarządzania korporacjami w warunkach globalizacji przy wzroście ryzyka transakcji na otwartych rynkach. (abstrakt oryginalny)

Celem artykułu jest analiza podstawowych umiejętności organizowania, które pojawiły się u naszych najbliższych krewnych - małp naczelnych, przede wszystkim szympansów i bonobo oraz zostały rozwinięte przez gatunek homo sapiens. Wydaje się, że umiejętności organizowania rozwijały się w toku ewolucji wśród naczelnych. Ponieważ możliwości badań rozwoju procesów organizowania u naszych praludzkich przodków (australopitecus, homo habilis, homo erectus) są bardzo ograniczone wobec tego, poszukując biologicznych korzeni organizowania, warto wykorzystać bogaty materiał empiryczny z obserwacji szympansów. Taka analiza ma na celu wskazanie ciągłości w rozwoju umiejętności społecznych, które stanowią podstawę organizacji i zarządzania. Przesłanką do podjęcia tej problematyki są zaskakujące, z punktu widzenia zakorzenionych w naukach społecznych założeń kulturalizmu, wyniki badań zachowań małp naczelnych. (abstrakt oryginalny)

Współczesne organizacje poszukują coraz bardziej optymalnych systemów pomiaru efektywności. Niniejszy artykuł przedstawia problematykę dotyczącą projektowania systemów pomiaru efektywności oraz doboru odpowiednich miar. Na podstawie badań empirycznych zaproponowano ramy koncepcyjne projektowania systemu pomiaru efektywności, który bierze pod uwagę miary przedsiębiorczości organizacyjnej oparte na jej składowych w największym stopniu powiązanych z efektywnością: proaktywności, innowacyjności, intraprzedsiębiorczości, podejmowaniu ryzyka, oraz elastyczności w myśleniu i działaniu. (abstrakt oryginalny)

Czas kryzysu stawia przed menedżerami nowe wyzwania, a równocześnie odsłania błędy zarządzających. Za najpoważniejszy błąd w pierwszej fazie kryzysu uważa się nadmierną pewność siebie i wybujały optymizm. Zwalnianie pracowników oraz kierowane do dostawców żądania niższych cen - to typowe błędy drugiej fazy kryzysu. Gdy wreszcie kryzys się kończy i nadchodzi ożywienie, wówczas menedżerowie zakładają, że wzrost sprzedaży będzie szybszy niż wzrost zaplanowanych przez nich wydatków, przez co narażają swoje przedsiębiorstwo na kolejne niebezpieczeństwo. (abstrakt oryginalny)

Wraz z globalizacją rosną gwałtownie dochody najwyższych menedżerów. Wzrost ten nie zawsze ma uzasadnienie w realnych sukcesach gospodarczych przedsiębiorstw. Obserwacja dochodów 1% najbogatszych Amerykanów dowodzi, że dochody te zależą od fluktuacji polityczno-ideologicznych. Dochody większości pracowników najemnych zależą od sił rynkowych. Podobnie jest w Polsce, gdzie płace menedżerów w sektorze publicznym powinny być uzależnione od płac pracowników. (abstrakt oryginalny)

Umiędzynarodowienie działalności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) jest ważnym i interesującym obszarem badań na całym świecie. W celu zrozumienia tego złożonego zjawiska przyjmowane są różne teoretyczne perspektywy; wśród nich podejście zasobowe cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem. W niniejszym artykule skoncentrowano się na trzech czynnikach menedżerskich będących przykładami niematerialnych zasobów firmy i jednocześnie związanych z umiędzynarodowieniem działalności firmy. Są to: stosunek menedżerów do umiędzynarodowienia działalności; wiedza o procesie umiędzynarodowienia; oraz międzynarodowe doświadczenie menedżerów. Prezentowane wyniki opierają się na próbie 67 słoweńskich firm produkcyjnych. Wszystkie firmy wybrane do próby są eksporterami. Hipotezy są weryfikowane przy wykorzystaniu modeli regresji liniowej. Wyniki pokazują, że dwa z trzech czynników, tj. stosunek i wiedza wpływają na poziom umiędzynarodowienia. (abstrakt oryginalny)

W przedsiębiorstwach rodzinnych system rodziny ma istotny wpływ na funkcjonowanie i zachowania strategiczne systemu biznesu. Stopień, zakres oraz przebieg internacjonalizacji biznesu jest determinowany czynnikami rodzinnymi. Autor prezentuje dotychczasową wiedzę empiryczną na świecie, opisującą zachowania międzynarodowe firm rodzinnych oraz formułuje rekomendacje, co do dalszych badań w tej dziedzinie. (abstrakt oryginalny)

Przedsiębiorstwo podczas restrukturyzacji, oprócz kosztów swojej działalności zawodowej, dodatkowo ponosi koszty restrukturyzacji, w tym m.in. koszty administracyjno-prawne. Należą do nich m.in. koszty sporządzenia aktu notarialnego i statutu spółki. Ustalono kierunki zmian wielkości kosztów administracyjnoprawnych oraz ogólnie oceniono wielkość udziału niektórych tych kosztów w całkowitych kosztach restrukturyzacji przedsiębiorstwa. (abstrakt oryginalny)

Nawet na rozwiniętych rynkach kapitałowych kwestia wyznaczania kosztu kapitału własnego, a w szczególności beta jako taka stanowią przedmiot wielu kontrowersji. Znajomość kosztu kapitału nie jest na co dzień potrzebna zarządzającym, gdy nie podejmują decyzji inwestycyjnych, czy też decyzji związanych z procesami fuzji i przejęć. Ponadto nie jest to wartość raportowana w systemach ewidencji księgowej. Estymacja Bety w praktyce dokonywana może być na różne sposoby, w rezultacie czego dla tej samej akcji możliwe jest uzyskanie odmiennych wartości tego współczynnika. W literaturze mamy do czynienia z obszerną dyskusją dotyczącą przydatności metod szacowania czy nawet prognozowania współczynników beta. Coraz częściej wykorzystuje się klasę modeli ARCH (autoregressive conditional heteroskedastisity), zaproponowaną przez Engla i rozwiniętą przez Bollerslewa. Wartości α oraz β uzyskane za pomocą metody najmniejszych kwadratów są szacunkowymi wartościami prawdziwych α i β. W przypadku występowania niekorzystnych efektów, takich jak np. brak stałości wariancji składnika losowego, mogą one nie być dokładne. W takim przypadku należy stosować metody właściwe dla konkretnego przypadku. Ponieważ dane pochodzące z rynków kapitałowych, takie jak stopy zwrotu, często charakteryzują się specyficznymi własnościami w zakresie wariancji, w ich przypadku taką właściwą metodą są modele klasy ARCH (GARCH). W niniejszym artykule skoncentrowano się właśnie na testowaniu występowania efektu ARCH. (abstrakt oryginalny)

Przedsiębiorcy, działający w coraz bardziej konkurencyjnym otoczeniu rynkowym, poszukują skutecznych sposobów oddziaływania na klientów. Skuteczność takich działań w coraz większym stopniu jest warunkowana zdolnością do kreowania określonych emocji. Przy ich wywoływaniu pomocne jest świadome i zaplanowane wykorzystywanie aromatów w ramach marketingu zapachowego. W artykule zaprezentowano istotę oraz zakres marketingu zapachowego, odwołując się przy tym do koncepcji marketingu doświadczeń. Zidentyfikowano także determinanty stosowania bodźców zapachowych w kontaktach z klientami. W części empirycznej opracowania przedstawiono fragment wyników badania, odnoszącego się do wykorzystania zapachów w aktywności marketingowej podmiotów rynkowych. (abstrakt oryginalny)

W nowoczesnej gospodarce, informacja i opierające się na niej nowe technologie (NT), odgrywają strategiczną rolę oraz istotnie wzmacniają pozycję klienta. Jednak nie wszyscy nabywcy adaptują NT w taki sam sposób. Artykuł przedstawia zatem dwa oblicza nowych technologii: jako źródło kreowania wartości oraz jako przyczynę dyskryminacji rynkowej wynikającej z braku dostatecznej wiedzy, doświadczeń i zainteresowania użytkowników NT. (abstrakt oryginalny)