Rozwój nauk o zarządzaniu przejawia się formułowaniem zależności pojęć, która umożliwia predykcję zmian kluczowych zmiennych oraz zdolność podejmowania lepszych decyzji. Warunkiem rozwoju jest pomiar konstruktów. Niniejszy artykuł sytuuje walidację w procesie rozwoju skal pomiarowych. Proponuje cztery współzależne procedury walidacji: treściową, fasadową, konstruktu oraz nomologiczną. Wyjaśnia ich istotę, związki z psychometrią, bieżącą praktykę nauk o zarządzaniu oraz formułuje rekomendacje w zakresie doskonalenia metodologii badań.

Celem artykułu jest przedstawienie na gruncie teoretycznym i empirycznym jednej ze składowych treści strategii relacyjnej, jaką jest wybór partnerów współdziałania. Wybór partnerów współdziałania obejmuje: identyfikację typów partnerów relacji oraz identyfikację kryteriów selekcji tych partnerów. Autorka dokonała omówienia każdej z powyższych składowych, proponując własny podział typów partnerów relacji oraz kryteriów ich selekcji. Uzyskane wyniki z badań empirycznych pozwalają wnioskować, iż z perspektywy strategii relacyjnej, bardziej istotne jest aktywne i systematyczne rozwijanie relacji z kluczowymi partnerami, a nie sam fakt wejścia w te relacje. Większość badanych przedsiębiorstw, pomimo wchodzenia w relacje z wieloma typami podmiotów, świadomie i systematycznie rozwijała relacje jedynie z odbiorcami/nabywcami oraz dostawcami. Dobór partnerów współdziałania odbywał się w oparciu o jasno określone kryteria, z których najważniejszymi w opinii respondentów były: reputacja/ prestiż podmiotu, stopień zaufania, dopasowanie zasobowe partnerów oraz dopasowanie strategiczne partnerów. Niespodziewanie dla badaczy, za najmniej istotne kryterium selekcji partnerów, respondenci uznali kryterium więzi personalnych.

Specyfika funkcjonowania inicjatyw klastrowych czyni z nich idealne podłoże do wcielania w życie idei open innovation - ułatwiają bowiem nawiązywanie kontaktów z innymi podmiotami, stawiają na otwartość swoich członków i budowę relacji opartych na zaufaniu, stanowią platformę wymiany zasobów (w tym przede wszystkim informacji i wiedzy) oraz wspólnego kreowania rozwiązań innowacyjnych. W artykule podjęto rozważania teoretyczne dotyczące wykorzystania koncepcji innowacji otwartych w inicjatywach klastrowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie powiązań poziomów współpracy klastrowej z elementami konstytuującymi innowacje otwarte. Główną metodą badawczą był przegląd literatury przedmiotu oraz teoretyczna aplikacja autorskiej koncepcji trajektorii rozwoju powiązań kooperacyjnych opracowanej na podstawie badań dotyczących współpracy w inicjatywach klastrowych i roli bliskości w rozwoju tejże współpracy. Rozważania przeprowadzone przez autorów potwierdziły istotność zaufania jako kryterium dostępu do najcenniejszych informacji i wiedzy w inicjatywach klastrowych. Wskazały również, że żaden z czterech wyróżnionych poziomów współpracy klastrowej nie korespondował z innowacjami otwartymi w formie "Inside-Out" (odśrodkowej). Poziomy współpracy I III mieściły się w obrębie ścieżki "Outside-In" (dośrodkowej), zaś poziomy II i IV korespondowały ze ścieżką "Coupled" (sprzężoną).

Celem artykułu jest ocena wpływu zdolności poszukiwania okazji rynkowych przez przedsiębiorstwo na jego rozwój. Dla realizacji tego celu przyjęto następującą hipotezę badawczą: Istnieje zależność pomiędzy stopniem zdolności do poszukiwania okazji rynkowych przez przedsiębiorstwo a jego rozwojem. W pierwszej części opracowania dokonano analizy definicji i koncepcji wzrostu i rozwoju przedsiębiorstwa ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki funkcjonowania małych firm, a następnie wskazano główne atrybuty orientacji przedsiębiorczej, zdolności dynamicznych i poszukiwania okazji rynkowych w kontekście kreowania rozwoju tych podmiotów. W drugiej części przedstawiono metodykę badań własnych i dokonano charakterystyki próby badawczej. W ostatniej części artykułu zaprezentowano wyniki badań własnych przeprowadzonych metodą CATI i CAWI w okresie listopad 2017-styczeń 2018 na próbie 400 małych innowacyjnych przedsiębiorstw funkcjonujących w Polsce. W podsumowaniu wskazano główne wnioski, określono ograniczenia badawcze oraz zaproponowano kierunki dalszych badań. Wyniki badań zaprezentowane w niniejszym opracowaniu pozwalają na sformułowanie następujących wniosków końcowych: (i) badane przedsiębiorstwa charakteryzowały się silną orientacją na poszukiwanie okazji rynkowych, co może wskazywać na przedsiębiorcze zachowania tych podmiotów wychodzące poza schematy i praktyki zarządzania; (ii) badane podmioty charakteryzowały się bardzo silną i silną orientacją na rozwój, co mogło skutkować poprawą kondycji tych podmiotów w postaci wzrostu głównie w takich obszarach, jak: wydajność, sprzedaż, zatrudnienie, zysk; (iii) pozytywnie zostały zweryfikowane dwie badane zależności o istnieniu wpływu siły orientacji na poszukiwanie okazji rynkowych na rozwój przedsiębiorstwa oraz oznaki tego rozwoju, co pozwoliło również na pozytywną weryfikację postawionej hipotezy badawczej.

Celem artykułu jest zidentyfikowanie elementów orientacji opisujących ścieżkę rozwoju przedsiębiorstwa, które będą stanowić podstawę opracowania metody i narzędzi prezentacji tej ścieżki. Artykuł ma charakter empiryczny. Przeprowadzono eksploracyjne, pojedyncze studium przypadku, rozstrzygające, czy założenia o tych orientacjach, poczynione przez autorów publikacji, są słuszne. Przeprowadzone badanie z wykorzystaniem metody pojedynczego studium przypadku potwierdziło, że wystarczający, lecz nie zamknięty zestaw orientacji działalności przedsiębiorstwa opisujących ścieżkę jego rozwoju obejmuje orientacje na produkty, procesy, funkcje, projekty, technologię i innowacje, ekspansję geograficzną, sieciowość. Operacjonalizacja orientacji działalności przedsiębiorstwa obrazujących ścieżkę jego rozwoju wymaga przeprowadzenia dalszych badań w postaci wielokrotnego studium przypadku.

Niniejsza publikacja jest prezentacją wyników i wniosków z badań empirycznych, w części dotyczącej sposobu rozwoju przedsiębiorstw, przeprowadzonych przez zespół naukowców w ramach badań statutowych Kolegium Zarządzania i Finansów SGH w Warszawie pt. "Strategie przedsiębiorstw w sektorach wysokiej i niskiej techniki - analiza porównawcza". Badania empiryczne przeprowadzono metodą CATI w maju i czerwcu 2018 roku na próbie 85 polskich przedsiębiorstw z "Listy 2000" opublikowanej w 2017 roku. Cały kwestionariusz ankiety zawierał 23 pytania podstawowe oraz metryczkę, z czego zadane cztery pytania dotyczyły sposobów rozwoju przedsiębiorstw, a respondentami byli przedstawiciele kierownictwa przedsiębiorstw. Zamiarem badacza w tej części było porównanie odpowiedzi na pytania przedstawicieli przedsiębiorstw wysokiej techniki i usług wiedzochłonnych z pozostałymi przedsiębiorstwami i w ten sposób zdiagnozowanie ich odmienności. Badania dały jednoznaczne wyniki, które potwierdziły stawianą hipotezę, co do odmienności w sposobach rozwoju stosowanych przez przedsiębiorstwa działających na różnych poziomach techniki. Wyniki przeprowadzonych badań mogą być podstawą do dalszych analiz dotyczących wpływu sposobu rozwoju przedsiębiorstw na inne wymiary strategii przedsiębiorstw o rożnych poziomach techniki.

W artykule podjęto problem dzielenia się wiedzą w przedsiębiorstwie, a za jego cel przyjęto ocenę tego procesu. Dążąc do realizacji celu, w opracowaniu wykorzystano wyniki badań pilotażowych przeprowadzonych w 55 przedsiębiorstwach różnej wielkości z województwa łódzkiego w formie wywiadów bezpośrednich z zastosowaniem techniki PAPI. Na podstawie uzyskanych wyników ustalono, że zdecydowana większość respondentów wysoko ocenia aktualne zaangażowanie przedsiębiorstwa w działania z zakresu dzielenia się wiedzą. Potwierdzeniem wysokich not są podejmowane przez większość badanych firm inicjatywy (pracownicy są informowani o różnych możliwościach udostępniania swojej wiedzy innym pracownikom i znają zalety tego typu działań; zarządzający przedsiębiorstwami inwestują w szkolenia oraz organizują spotkania mające na celu uświadamianie pracownikom istoty i znaczenia dzielenia się wiedzą). Niestety, realizacja analizowanego procesu utrudniana jest przez wiele barier, a za najczęściej występujące uznano brak czasu, brak przejrzystego systemu uznaniowego i nagradzania oraz brak technicznego wsparcia. Z kolei za czynniki najbardziej sprzyjające dzieleniu się wiedzą większość respondentów uznała zachęty finansowe w postaci wyższego wynagrodzenia i dodatkowych premii.

Rozważania zaprezentowane w niniejszym artykule osadzone zostały w koncepcji zdolności absorpcyjnej. Autorzy skoncentrowali się na doprecyzowaniu mechanizmu transferu wiedzy, począwszy od jej nabycia do eksploatacji - mechanizmu, dzięki któremu nowa wiedza zewnętrzna jest osadzana w pamięci i strukturze organizacyjnej. W związku z tym celem niniejszych rozważań było zbadanie zależności występujących pomiędzy nabyciem i eksploatacją wiedzy zewnętrznej, przy uwzględnieniu roli, jaką odgrywa asymilacja i transformacja tej kategorii zasobu. W celu weryfikacji hipotez badawczych wykonano szereg analiz regresji, które wykorzystano do testowania efektów mediacyjnych. Cel pracy został zrealizowany, ujawniając w analizowanym przypadku istotną statystycznie zależność pomiędzy nabyciem i eksploatacją wiedzy zewnętrznej. Stwierdzono również, że asymilacja i transformacja wiedzy zewnętrznej są istotnymi mediatorami tej zależności. Podwójna mediacja istotnie oddziałuje na związek między zmienną niezależną a zmienną zależną. Oznacza to, że nabywanie wiedzy ze źródeł zewnętrznych (zmienna niezależna) wywołuje wzrost asymilacji tego zasobu (pierwszy mediator), w wyniku czego wzrasta transformacja zasymilowanej wiedzy (drugi mediator), dzięki której dostrzegalny jest z kolei wzrost jej eksploatacji (zmienna zależna).

W obliczu cyfrowej transformacji zmieniającej dotychczasowe sposoby działania, możliwości kształtowania przyszłości przedsiębiorstwa są uwarunkowane przez wdrażane systemy IT. Informacyjne wspomaganie wyborów strategicznych przez systemy IT zależy od korzystania z nich w procesie realizowania celów strategicznych i strategii. Do czynników różnicujących zaawansowanie w informacyjnym wspomaganiu zarządzania należy sektor działalności gospodarczej. Celem opracowania jest określenie poziomu wykorzystania przez przedsiębiorstwa działające w różnych sektorach systemów IT wspomagających wybory strategiczne. Wielkość próby badawczej wyniosła 306 obserwacji. Wskazano istotne różnice pomiędzy zbiorami przedsiębiorstw. Identyfikacji dokonano za pomocą testu U (Manna-Whitneya). Pozwoliło to na częściowo pozytywną weryfikację hipotezy, zgodnie z którą przedsiębiorstwa działające w różnych sektorach gospodarczych charakteryzują się odmiennym poziomem wykorzystania systemów IT w wyborach strategicznych.