Stanisław Brzeziński – redaktor naczelny: Jak Pani Prezes postrzega rolę Urzędu Komunikacji Elektronicznej we współpracy ze środowiskiem naukowym? Czemu służą umowy o współpracę zawierane przez Panią Prezes z rektorami uczelni technicznych?

Prezes UKE Magdalena Gaj: Jednym z priorytetów, jakie postawiłam sobie, obejmując urząd Prezesa UKE, jest nawiązanie szerokiej i efektywnej współpracy ze środowiskiem naukowo-akademickim. Urząd taki jak ten, którym kieruję, nie istnieje sam dla siebie, lecz dla naszych obywateli i przedsiębiorców. Aby dobrze służyć tym podmiotom, nie można działać w oderwaniu od myśli naukowej. Tylko współpraca administracji, nauki i biznesu będzie najbardziej efektywna i przyniesie najlepsze owoce naszym konsumentom.

Moim zamysłem jest, aby uczelnie techniczne i urząd regulacyjny, którym kieruję, współdziałały na płaszczyźnie telekomunikacji i teleinformatyki. Wierzę, że taka współpraca przyniesie obopólne korzyści. Ponadto chciałabym zainicjować zintegrowane działania służące poszerzaniu wiedzy, wymianie myśli i doświadczeń poprzez udostępnianie laboratoriów badawczych do realizacji przedsięwzięć naukowo-badawczych i szkoleniowych. Zawierane z rektorami uczelni technicznych porozumienia stwarzają takie możliwości. Jednocześnie uważam, że ważna jest współpraca w zakresie promowania podejmowania studiów technicznych i rozwoju karier y w sektorze ICT, na przykład poprzez opracowanie atrakcyjnego programu stażowego dla studentów i doktorantów uczelni technicznych.

Każde porozumienie jest jednocześnie deklaracją woli wzajemnej wymiany informacji o inicjatywach i zagadnieniach związanych z ochroną konkurencji i regulacją w telekomunikacji i usługach pocztowych.

Można powiedzieć, że nadrzędnym celem takich umów o współpracy jest szeroko pojęta komunikacja: obopólne rekomendowanie swoich przedsięwzięć, dzielenie się wiedzą oraz wspólne podejmowanie inicjatyw w dobrym, przynoszącym korzyści obu stronom, celu.

SB: Czym jest projekt „Dziewczyny w nowych technologiach” ?

MG: Od pewnego czasu obserwuję niski udział kobiet w rynku pracy, branży telekomunikacyjnej i informatycznej. Myślę, że ze stratą i dla rynku, i dla kobiet.

Zjawisko to zostało także zauważone przez ONZ, dlatego też zwiększenie udziału dziewcząt i kobiet w sektorze ICT stanowi cel wszystkich światowych gospodarek.

Idea „Dziewczyn w nowych technologiach” powstała w związku z ogłoszeniem danych Komisji ds. Internetu Szerokopasmowego (działającej przy ONZ) na temat dużych dysproporcji dotyczących kobiet i mężczyzn w sektorze nowych technologii. W Polsce dysproporcje te przejawiają się szczególnie w niewielkiej reprezentacji dziewcząt na studiach informatycznych (zaledwie od 3 do 5%) oraz w rynku pracy tego sektora (od 10 do 30%).

Informacje te stały się inspiracją do stworzenia projektu społecznego, który naświetliłby problem niskiego udziału kobiet w społeczeństwie informacyjnym, wywołałby dyskusję dotyczącą stereotypów w tym zakresie, a w końcu zachęciłby kobiety do edukacji oraz budowania swojej ścieżki rozwoju w sektorze nowoczesnych technologii.

Inicjatywa ma na celu przedstawienie uczennicom i studentkom wyboru zawodu, który włączy je do wysoko wyspecjalizowanych kadr w nauce, sferze badań i rozwoju oraz innych kluczowych dla gospodarki dziedzinach. Inicjatywa ta ma pomagać w wyrównaniu szans kobiet, zmienić stereotyp, że wyłącznie mężczyźni są predysponowani do wykonywania zawodów związanych z nowoczesnymi technologiami.

Ma pokazać studentkom, że sektor nowoczesnych technologii to dobre miejsce pracy.

Warto podkreślić, że działania promujące powyższą ideę rozpoczęły się w Polsce już w roku 2012, kiedy zaprosiłam uczennice szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych do udziału w konkursie wiedzy o telekomunikacji i prawach konsumenta. W tym samym roku objęłam honorowym patronatem ogólnopolską inicjatywę, promującą wśród młodych dziewcząt studia na kierunkach ścisłych, technicznych i inżynierskich.

Pierwsza, pełna edycja projektu „Dziewczyny w nowych technologiach” odbyła się wiosną 2013 roku. W jego ramach na Politechnice Warszawskiej odbyła się konferencja panelowa pod hasłem „Kobiety Sukcesu w ICT”, w której udział wzięły przedstawicielki świata ICT, kobiety zajmujące wysokie, często kluczowe stanowiska w instytucjach i przedsiębiorstwach. Najważniejszym elementem projektu był jednak konkurs przygotowany z firmami partnerskimi (CISCO Poland, Motorola Solutions, SAS Institute oraz Sygnity), którego laureatki otrzymały płatne staże, co najmniej w połowie przypadków zakończone propozycją stałego zatrudnienia.

Inicjatywa spotkała się z bardzo dobrym odbiorem, zarówno wśród studentek, jak i przede wszystkim wśród firm z branży ICT. Do drugiej, tegorocznej edycji konkursu dołączyli nowi partnerzy : Microsoft Polska oraz Telewizja Polska – Ośrodek Technologie. Wzorem roku ubiegłego, we współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie, została zorganizowana konferencja, tym razem pod hasłem „ Mentor i uczeń”. W panelach wzięły udział laureatki konkursu o staż, ich mentorzy oraz eksperci ze świata nauki, m.in. prof. dr hab. Maria Nowicka-Skowron, rektor Politechniki Częstochowskiej, i prof. zw. dr hab. Janusz Mucha, dziekan Wydziału Humanistycznego AGH.

Po dwóch zakończonych sukcesem edycjach oceniam, że projekt „Dziewczyny w nowych technologiach” jest z wielu względów ważnym i potrzebnym przedsięwzięciem. Przede wszystkim doskonale łączy możliwości i potrzeby nowoczesnych firm ze społeczną misją regulatora – Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Drugi, nie mniej ważny aspekt to realna propozycja rozwoju dla zdolnych dziewcząt. Szkoda, że tak niewiele z nich zdaje sobie sprawę, że branża ICT jest dla kobiet wspaniałym i przyjaznym środowiskiem pracy, przekładającym się także na sukces finansowy – kobiety zarabiają tu średnio o 6 proc. więcej niż w innych sektorach. Poza tym, do końca roku 2015 90% formalnego zatrudnienia we wszystkich sektorach gospodarki będzie wymagało umiejętności technicznych, co także mocno przemawia za wspieraniem konkurencyjności kobiet na rynku pracy.

SB: Przed jakimi wyzwaniami stoi w chwili obecnej sektor telekomunikacyjny?

MG: Najważniejszymi wyzwaniami na rynku telekomunikacyjnym są niezmiennie od kilku lat: podnoszenie dostępności szerokopasmowego Internetu, rozwój nowych usług oraz ochrona praw konsumenta. W tych obszarach wciąż bardzo dużo się dzieje i są to długofalowe procesy, których pozytywne skutki i korzyści będą odczuwalne przez najbliższych kilka-kilkanaście lat.

Szczególnie istotne z punktu widzenia rozwoju sieci internetowych w Polsce było opracowanie przez UKE aktualnego raportu pokrycia kraju infrastrukturą telekomunikacyjną wraz z pełną inwentaryzacją zbudowanych i planowanych inwestycji. „Mapa hotspotów”, udostępniona na stronie internetowej UKE, to graficzne zestawienie lokalizacji punktów dostępu do sieci internetowej, uruchomionych przez jednostki samorządu terytorialnego, najczęściej w standardzie bezprzewodowej sieci Wi-Fi. Niezmiennie kontynuuję wsparcie dla samorządów w inwestycjach telekomunikacyjnych w celu ich pomyślnej notyfikacji, rozliczenia oraz prawidłowej inwentaryzacji sieci, ale również w celu upowszechnienia na lokalnych rynkach usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena proponowana przez przedsiębiorców. Dobrym przykładem form wspierania przez Urząd Komunikacji Elektronicznej inwestycji w gospodarkę cyfrową są prace nad nową regulacją hurtowego dostępu do Internetu. Tam gdzie jest to ekonomicznie możliwe, konkurencja pomiędzy operatorami działającymi na własnej infrastrukturze stanowi najskuteczniejszy sposób zapewnienia zarówno szerokiego wachlarza usług na rynku detalicznym, jak i optymalnych cen. Dlatego zaproponowałam uwolnienie spod regulacji 76 gmin, głównie w dużych miastach, co – mam nadzieję – zachęci operatorów do inwestowania. Ten krok wpisuje się również w unijną koncepcję tzw. „inteligentnych regulacji” (REFIT – European Commission’s Regulatory Fitness and Per formance Programme), w myśl której liczba odgórnych regulacji powinna się zmniejszać na rzecz motywowania i zachęcania przedsiębiorców do oddolnego zaangażowania w innowacje i rozwój gospodarki cyfrowej.

Wartym podkreślenia wydarzeniem ubiegłego roku było wdrożenie znowelizowanych przepisów z dwóch istotnych ustaw : Prawa telekomunikacyjnego oraz Prawa pocztowego. W przypadku pierwszej ustawy wprowadzony został szereg rozwiązań prokonsumenckich, chroniących interesy abonentów sieci telekomunikacyjnych. Z kolei na rynku pocztowym doszło do przełomu, ponieważ zniesiony został obszar usług zastrzeżonych dla największego operatora pocztowego, tj. Poczty Polskiej SA. To swoiste otwarcie rynku usług pocztowych dla innych operatorów usług i należy się spodziewać, że ten rynek będzie się dynamicznie rozwijał.

Ostatnią, ale jedną z najważniejszych kwestii jest ochrona interesów konsumentów, którzy często są zagrożeni ryzykiem płacenia zawyżonych rachunków i nadużyciami związanymi z usługami o wartości dodanej czy jakością usług. W tym celu Urząd Komunikacji Elektronicznej nieustannie prowadzi różnorodne akcje społeczne i informacyjne, takie jak „Ufaj, ale sprawdzaj”, „Poznaj swoje prawa” czy „Poradnik na wakacje” – programy i projekty skierowane do osób szczególnie narażonych na nieuczciwe praktyki akwizytorów, przedstawicieli handlowych i oszustów.

SB: Jaką rolę w kształtowaniu kierunków rozwoju rynku telekomunikacyjnego odgrywa regulator?

MG: Znaczącą i ważną, ponieważ Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej jest organem regulacyjnym w istotnym obszarze gospodarki naszego kraju, a mianowicie w zakresie działalności telekomunikacyjnej i pocztowej, gospodarki zasobami częstotliwości oraz kontroli spełniania wymagań dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej. Jest także organem wyspecjalizowanym w zakresie kontroli wyrobów emitujących lub podatnych na emisję pola elektromagnetycznego, w tym aparatur y i urządzeń telekomunikacyjnych wprowadzonych do obrotu handlowego w Polsce. Do zakresu działań Prezesa UKE należy również inicjowanie oraz wspieranie badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych w zakresie łączności.

Wszystko więc, co robię, wpływa w jakiś sposób na warunki funkcjonowania przedsiębiorców, co nie pozostaje bez wpływu na poziom rozwoju rynku, inwestycje, ceny połączeń i przestrzeganie praw konsumentów. Natomiast, jeśli przedsiębiorcy naruszają prawo, to również ode mnie zależy, czy zostaną zobowiązani jedynie do usunięcia naruszeń, czy może zostaną obciążeni karą. Tak więc wszyscy żyjemy w jednym „ekosystemie” i każdy jego element ma wpływ na obraz całości.

Przypisy

1) Magdalena Gaj jest radcą prawnym i ekspertem w zakresie prawa telekomunikacyjnego. Od 2001 r. nieprzerwanie zajmuje się sprawami rynku telekomunikacyjnego. Jest odpowiedzialna w Polsce za przeprowadzony z sukcesem proces cyfryzacji telewizji naziemnej (DVB-T) oraz eliminowanie barier w obszarze inwestycji telekomunikacyjnych.

Magdalena Gaj jest absolwentką Wydziału Prawa na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 2001 r. podjęła pracę w Urzędzie Regulacji Telekomunikacji, przekształconym później w Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, a następnie w Urząd Komunikacji Elektronicznej. W 2005 r. objęła stanowisko dyrektora Departamentu Prawnego UKE. W 2009 r. została mianowana podsekretarzem stanu w Ministerstwie Infrastruktur y, gdzie zajmowała się sprawami telekomunikacji i poczty. W czasie sprawowania przez nią tej funkcji przygotowano i uchwalono ustawę o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, rozpoczęto proces przejścia z telewizji analogowej na naziemną telewizję cyfrową oraz przyjęto ustawę o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej. Dzięki jej staraniom Polska została członkiem Rady Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU).

W listopadzie 2011 r. Magdalena Gaj objęła stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji, a 27 stycznia 2012 r. została powołana na stanowisko Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej.

W trakcie swojej pracy Magdalena Gaj dała się poznać jako sprawny menedżer, potrafiący pogodzić interesy konsumentów, państwa i operatorów. Dzięki jej działaniom w Polsce – mimo trudnej sytuacji makroekonomicznej – odwrócono spadkowy trend w zakresie inwestycji w infrastrukturę, a nasz kraj stał się liderem na skalę Europy w dziedzinie mobilnego Internetu.

Magdalena Gaj jest laureatką licznych nagród przyznawanych przez prestiżowe gremia w kraju i na arenie międzynarodowej. Została wyróżniona m.in. przez polski rząd medalem „Zasłużony dla Łączności”, posiada odznaczenie ITU za wkład w akcję „Girls in ICT” i rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz nagrodę „Złoty Cyborg”, przyznawaną Liderom Teleinformatyki. Jest laureatką nagrody

„INFOSTAT 2012” za wkład w przygotowanie i przyjęcie Pierwszego Programu Polityki Widma Radiowego w Europie, posiada także tytuł „Człowieka Roku 2012” i nagrodę

„Kryształowej Anteny” konferencji Świata Telekomunikacji i Mediów.

Jest oficjalną kandydatką na stanowisko zastępcy sekretarza generalnego Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU).