Stanisław Brzeziński: Panie Prezesie, transport lotniczy odgrywa kluczową rolę w przepływach osób na świecie oraz coraz większą w globalnym przemieszczaniu towarów. Wzrost siatki połączeń lotniczych wzmacnia prorozwojową infrastrukturę państw, sprzyja akceleracji wymiany handlowej i popularyzacji turystyki w wielu kierunkach. Jak Pan widzi przyszłość rynku połączeń lotniczych na świecie i jaką rolę mogłaby lub będzie odgrywać w tych procesach Polska?

Tomasz Szymczak: Patrząc w przyszłość, można przewidywać, że rynek połączeń lotniczych będzie nadal rósł, aczkolwiek z uwzględnieniem pewnych kierunków i wyzwań. Obserwując dotychczasowe tendencje, można śmiało powiedzieć, że wzrost gospodarczy w różnych częściach świata, zwłaszcza w gospodarkach wschodzących, będzie sprzyjał zwiększaniu popytu na podróże lotnicze. Postęp technologiczny, w tym rozwój samolotów o większej efektywności paliwowej i dłuższym zasięgu, umożliwi otwarcie nowych tras i będzie sprzyjał zwiększeniu konkurencyjności linii lotniczych. Natomiast wzrost świadomości ekologicznej społeczeństw spowoduje, że branża lotnicza będzie kierować się w stronę bardziej zrównoważonych rozwiązań, z minimalizacją wpływu na środowisko, na przykład poprzez inwestycje w samoloty elektryczne, zastosowanie biopaliw czy też w przyszłości wodoru. Globalizacja sprawia, że coraz więcej ludzi będzie odkrywać różne destynacje, co automatycznie zwiększy zapotrzebowanie na połączenia lotnicze. Wzrost zamożności państw pozwoli większej liczbie osób na podróżowanie w celach turystycznych. Dla rozwoju lotniczej turystyki w przyszłości nie bez znaczenia będzie również fakt wydłużającego się okresu życia ludzi na świecie oraz wzrost aktywności na polach zawodowym i prywatnym osób w wieku emerytalnym,  które będą w  nadchodzących latach stanowić istotny odsetek pasażerów korzystających z transportu lotniczego. 

Znacząca rola Polski w rozwoju przewozów wynika przede wszystkim z jej położenia geograficznego w Europie Środkowej. Dla wzmocnienia tej roli konieczna będzie współpraca międzynarodowa. Aktywne uczestnictwo naszego kraju w międzynarodowych porozumieniach i partnerstwach lotniczych pozwoli na zwiększenie liczby tras i połączeń z innymi krajami, co wesprze rozwój handlu i turystyki. Z tej perspektywy inwestycje w rozbudowę i modernizację lotnisk oraz infrastruktury transportowej w Polsce (adekwatne do zapotrzebowania rynkowego) będą kluczowe, aby umożliwić bardziej efektywne i atrakcyjne połączenia lotnicze. Polska, jako kraj z bogatą historią i kulturą, może zintensyfikować działania na rzecz własnej autopromocji, przyciągając tym samym większą liczbę turystów i sprzyjając jednocześnie wzrostowi połączeń lotniczych.

Nasz kraj, z uwagi na swój wysoki potencjał intelektualny, już teraz angażuje się na rzecz rozwoju nowych technologii lotniczych, w tym w szczególności proekologicznych. Jestem przekonany, że nasi naukowcy i inżynierowie wniosą istotny wkład w rozwój obecnej i przyszłej branży lotniczej.

Podsumowując, Polska poprzez wzrost gospodarczy ma szansę odegrać ważną rolę w procesie rozwoju  transportu lotniczego i dzięki temu wzmocnić swoją pozycję, nie tylko gospodarczą, na arenie międzynarodowej.

SB: Wybudowany przed ponad 10 laty Mazowiecki Port Lotniczy Warszawa Modlin pełnił pierwotnie funkcję regionalnego portu lotniczego. Obecnie to jest już znaczący port międzynarodowy. Jaką wizję rozwoju ma spółka zarządzająca lotniskiem w Modlinie i jaką rolę pełni kierowany przez Pana port w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego 2030+ „Innowacyjne Mazowsze”? 

TS: Uwaga Spółki w nadchodzących latach będzie skoncentrowana na rozbudowie i modernizacji infrastruktury lotniskowej, w tym stanowisk postojowych, dróg kołowania, gate’ów odlotowych w Terminalu, budowie nowych hangarów i parkingów. Planujemy także budowę, we współpracy z naszymi partnerami, infrastruktury towarzyszącej, w tym w szczególności połączenia kolejowego na lotnisko i stacji lotniskowej w bezpośrednim sąsiedztwie Terminala, hotelu i stacji paliw,  w celu zwiększenia zdolności obsługi pasażerów i przewoźników, a także zapewnienia im odpowiedniego zakresu i standardu usług. Chcemy dostosować naszą infrastrukturę do rosnącego zapotrzebowania na przewozy lotnicze z naszego portu. Będziemy dążyć do zwiększenia liczby połączeń lotniczych, zarówno międzynarodowych, jak i krajowych, aby uczynić port bardziej konkurencyjnym i atrakcyjnym dla pasażerów i linii lotniczych. Prognozujemy, że do 2030 roku na naszym lotnisku będziemy obsługiwać ponad 5 mln pasażerów rocznie. Strategicznym wyzwaniem dla Spółki jest też uruchomienie w szerokim zakresie działalności w sferze obsługi i magazynowania cargo lotniczego oraz rozwój działalności okołolotniskowej. 

Odnosząc się natomiast do drugiego Pana pytania, czyli do roli naszego portu w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego 2030+ „Innowacyjne Mazowsze”, to na pewno można powiedzieć, że jest ona bardzo istotna. Nasze lotnisko jest i będzie katalizatorem dalszego rozwoju regionalnego. Działalność naszego portu stymuluje rozwój innych branż i sektorów, takich jak turystyka, transport, handel i działalność gospodarcza w okolicznych regionach. Rozwój portu przyczyni się do tworzenia nowych miejsc pracy, a także do poprawy infrastruktury transportowej i komunikacyjnej w regionie, co wpłynie na poprawę jakości życia mieszkańców. Działalność lotnicza i pozalotnicza Spółki sprzyjać będzie tworzeniu kolejnych startupów i przedsiębiorczości technologicznej. Reprezentując jedno z flagowych przedsiębiorstw usługowych na Mazowszu, chciałbym podkreślić, że nasza strategia zrównoważonego rozwoju, uwzględniająca prowadzenie działalności z poszanowaniem środowiska naturalnego, jest całkowicie spójna z celami strategicznymi województwa mazowieckiego.

SB: Lotnisko Warszawa/Modlin obsługuje aglomerację warszawską, północno-wschodnią Polskę, ale także – co łatwo zauważyć po rejestracjach samochodów na lotniskowym parkingu – z oferowanych u Państwa połączeń korzysta także coraz więcej obywateli Ukrainy. Proszę przybliżyć Czytelnikom Przeglądu Organizacji, kim są Wasi klienci i podzielić się z nami najnowszą statystyką przewozów – słyszymy, że liczba obsługiwanych w tym roku pasażerów istotnie wzrosła w stosunku do wyników sprzed pandemii Covid-19.

TS: Tak to prawda, obsługujemy przede wszystkim aglomerację stołeczną oraz północno-wschodnią Polskę, ale nasi pasażerowie docierają  na lotnisko praktycznie z całej Polski, a także z Białorusi, Ukrainy, Czech, Słowacji i Niemiec. Poza transportem samochodowym nasi pasażerowie chętnie korzystają z transportu kolejowego oraz autobusowego. Mamy bowiem bardzo rozbudowaną siatkę dalekobieżnych połączeń autobusowych krajowych i zagranicznych (ponad 80 kierunków dla przewozów) obsługiwanych przez przewoźników polskich i zagranicznych.

Jeżeli chodzi o wyniki przewozowe, to rok ubiegły zamknęliśmy wynikiem ponad 3 mln 126 tys. osób przylatujących i odlatujących, który przewyższył wolumen pasażerski obsłużony w ostatnim przedpandemicznym  2019 roku.  Porównując liczbę pasażerów obsłużonych w okresie 8 miesięcy 2023 r. (2 325 988) do analogicznego okresu roku ubiegłego (2 076 912), odnotowaliśmy blisko 12% wzrost. Sam tegoroczny sierpień przyniósł lotnisku Warszawa Modlin rekordowy wynik dotyczący przewozów pasażerskich. Z usług Lotniska w sierpniu skorzystało aż 352 tysiące pasażerów i obsłużono na nim prawie 2200 operacji lotniczych. Liczba obsłużonych pasażerów w tegorocznym sierpniu oznacza pierwszy przypadek przekroczenia na lotnisku Warszawa Modlin 350 tys. obsłużonych pasażerów w danym miesiącu kalendarzowym oraz absolutny rekord miesięczny od początku funkcjonowania naszego portu lotniczego. Uzyskany wynik potwierdza, że pasażerowie doceniają dostępną na nim ofertę i bardzo chętnie z niej korzystają.

Porównując liczbę pasażerów z tego miesiąca z poprzednich lat do sierpnia br., widzimy, odpowiednio, 116% wartości dla 2019 roku i 106% dla roku 2022, natomiast co do liczby operacji jest to 112% w porównaniu do sierpnia 2019 roku oraz praktycznie constans w porównaniu do sierpnia roku 2022.

SB: W jako sposób działalność lotniska Warszawa Modlin wpisuje się w obecny trend zrównoważonych strategii rozwoju? Aktualnie rozważana jest budowa nowego lotniska w Modlinie, jednakże – jak słyszę – sprawę skomplikował protest ekologów, którzy sprzeciwili się budowie lotniska zbyt blisko Wisły, uzasadniając to licznymi kluczami latającego ptactwa. Co Pan o tym sądzi?

TS: Wpisujemy się w obecne trendy zrównoważonych strategii rozwoju poprzez podejmowanie przez nas działań mających na celu ograniczenie naszej działalności na środowisko. Szczególną uwagę zwracamy na takie aspekty, jak: efektywność energetyczna, zwłaszcza w kontekście stosowania efektywnych technologii oświetleniowych – przykładowo uruchomione zostały postępowania zakupowe na wymianę źródeł światła w obiektach lotniskowych z tradycyjnych na energooszczędne LED, minimalizacja emisji hałasu lotniczego (poprzez stosowanie mechanizmów taryfowych promujących lądowania samolotów cichych) oraz odpowiednia gospodarka odpadami poprzez ich segregację i recykling. Przed nami także realizacja projektów związanych z zastosowaniem na lotnisku farm fotowoltaicznych.

Zdajemy sobie sprawę, że dążenie do zrównoważonego rozwoju to wyzwanie, które wymaga uwzględnienia wielu aspektów, aby znaleźć optymalne rozwiązanie, które będzie korzystne dla wszystkich zainteresowanych stron. Naszym zdaniem, powinno ono uwzględniać zarówno potrzeby rozwoju ekonomicznego, ochrony środowiska, jak i respektować opinie społeczności lokalnych. Protesty ekologów odbieramy zatem jako ich naturalną troskę o ochronę środowiska naturalnego. W odpowiedzi na ich obawy prowadzimy stały monitoring hałasu, ptaków i nietoperzy oraz obszarów cennych przyrodniczo sąsiadujących z lotniskiem. Systematycznie badamy wody opadowe. Prowadzone przez nas badania i monitoring nie wykazują negatywnego odziaływania na środowisko innego niż hałas lotniczy. A jak wiemy, każda nowa generacja samolotów jest znacząco cichsza od poprzedniej. 

Jeżeli chodzi o nasze plany rozwojowe, to konsultujemy je z ekspertami ds. środowiska.

SB: Proszę powiedzieć, kiedy zostanie uruchomiona linia kolejowa łącząca lotnisko w Modlinie z Warszawą, co w efekcie usprawniłoby dojazd pasażerów korzystających z tego połączenia ze światem. 

TS: W maju br. PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowały o ogłoszeniu przetargu na dokumentację projektową dla nowej linii kolejowej między stacją Modlin a lotniskiem Warszawa/Modlin. Projekt ten miałby powstać do 2025 roku, a wyłoniony w ramach przetargu wykonawca przygotowałby dokumentację projektową 5,5-kilometrowego odcinka dwutorowej linii kolejowej, jak również nowej stacji kolejowej obok lotniska.

SB: Wiele mówi się o znakomitej strategicznej współpracy pomiędzy irlandzkim Ryanair a kierowanym przez Pana portem lotniczym. Proszę podzielić się z nam, jak udało się z takim sukcesem te wzajemne relacje rozwijać? I czy są może plany, aby pozyskiwać kolejnych tanich przewoźników?

TS: Sukces współpracy pomiędzy portem lotniczym a przewoźnikiem opiera się na wzajemnym zrozumieniu, dostosowaniu się do potrzeb rynku, skutecznej obsłudze oraz długoterminowej strategii z korzyścią dla obu stron. Jesteśmy portem z bardzo wieloma atutami. Zapewniamy przewoźnikom dostęp do atrakcyjnego rynku 24 h na dobę 365 dni w roku. Umożliwiamy im 25-minutowy czas obsługi (turn around), a przy tym jesteśmy atrakcyjni cenowo. 

Nasze atuty są coraz bardziej doceniane przez przewoźników, czego dowodem jest nawiązanie w ostatnich miesiącach, biorąc pod uwagę miniony zimowy i obecny sezon letni, współpracy z takimi przewoźnikami, jak: Air Moldova, Air Malta, Arkia czy PLL LOT. Prowadzone są rozmowy z kolejnymi przewoźnikami pod kątem uruchomienia przez nich zarówno czarterowych, jak i regularnych połączeń lotniczych (w tym obsługiwanych przez przewoźników niskokosztowych) w kolejnych sezonach rozkładowych.

Dla  spełnienia jednak oczekiwań przewoźników i pasażerów pod kątem zapewnienia im odpowiedniego standardu obsługi konieczna jest jak najszybsza rozbudowa istniejącej infrastruktury lotniskowej, zwłaszcza budowa dodatkowych stanowisk postojowych i poczekalni odlotowych non-Schengen w Terminalu. To są dla nas w tym momencie priorytetowe zadania inwestycyjne. 

SB: Jak widzi Pan przyszłość portu lotniczego Warszawa Modlin w kontekście rządowych inicjatyw zmierzających do rozbudowy portu w Radomiu oraz planów budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego w Baranowie?

TS: Jesteśmy zwolennikami konkurencji na rynku i w związku z tym nie boimy się jej, a jedynie stanowi ona dla nas strategiczne wyzwanie. Nie traktujemy portu lotniczego w Radomiu jako naszego bezpośredniego konkurenta. Z naszej perspektywy może on pełnić jedynie funkcję uzupełniającą. Ostatecznie o wyborze lotniska decydować będą pasażerowie biorący pod uwagę zarówno dostępną na lotnisku siatkę połączeń, czas dojazdu i dostępność komunikacyjną portu oraz oferowane ceny biletów lotniczych. Póki co powyższe argumenty przemawiają na naszą korzyść.

Jeżeli chodzi o Centralny Port Komunikacyjny w Baranowie, to realizacja tego odległego czasowo projektu (o ile w ogóle zostanie sfinalizowana) nie stoi w sprzeczności z planami dalszego rozwoju naszego portu. Oba te projekty mają na celu wzmocnienie infrastruktury lotniczej w Polsce oraz rozwój sektora lotniczego.

Opierając się na założeniach projektowych, to CPK będzie skupiał się przede wszystkim na obsłudze tras długodystansowych i ruchu tranzytowego. Port Warszawa Modlin to port dedykowany do obsługi ruchu niskokosztowego bezpośredniego (point-to-point) i czarterowego krótkodystansowego, skoncentrowany w dużej mierze na obsłudze metropolii warszawskiej i okolicznych regionów. Potencjalnie istnieje też możliwość znalezienia sposobu na współpracę i wzajemne uzupełnianie w celu stworzenia silnej sieci połączeń lotniczych w Polsce Centralnej.

Rządowe inicjatywy budowy nowych portów powinny odpowiadać zapotrzebowaniu rynkowemu i z założenia służyć wzrostowi sektora lotniczego jako całości, bo im „większy będzie cały tort do podziału”, tym większy kawałek może przypaść każdemu z nas.  Nie należy  tym samym realizować projektów inwestycyjnych kosztem istniejących portów o ugruntowanej pozycji rynkowej, a do takich należy zaliczyć  Warszawę Modlin, który w bieżącym roku w okresie 11 lat swojego funkcjonowania obsłużył już ponad 25 mln pasażerów.  

SB: Dziękuję za rozmowę.