Rok wydania: 2023
Numer czasopisma: 3
Słowa kluczowe: zarządzanie, ryzyko, innowacje, współdzielenie zasobów
Strony: 36-46
Język publikacji: Polski
Pobierz
Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie innowacyjnym: perspektywa współdzielenia zasobów. Studium przypadku firmy Uber
Jacek Woźniak, Anna Szalbot
Abstrakt
Celem pracy jest przedstawić specyfikę procesu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwach innowacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka oraz atrybutów gospodarki współdzielenia (sharing economy) – głównie w celu ułatwienia przedsiębiorstwom innowacyj-nym (na podstawie konkretnego przykładu) usprawnianie ich działalności podstawowej. Pro-blem badawczy został ujęty w pytaniu: W jaki sposób można kształtować proces zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwach innowacyjnych w warunkach gospodarki współdzielenia, aby było to działanie użyteczne w praktyce biznesowej? W pracy zastosowano metodę typowego, pojedynczego studium przypadku – firmy Uber. Dzięki zastosowaniu różnych metod badaw-czych możliwe było skonstruowanie wniosków i zaleceń praktycznych. Jednym z nich jest po-trzeba opracowania spójnego procesu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwach działających w warunkach sharing economy. Dodatkowo ważne jest podkreślenie tutaj słowa „proces” – zarządzanie ryzykiem nie może być czynnością wykonaną jednorazowo. Zalecane jest również stosowanie holistycznego podejścia w celu analizy całościowej działalności przedsiębiorstwa oraz różnych wymiarów ryzyka. Warto tutaj również wspomnieć o potrzebie dostosowywania działalności przedsiębiorstw działających międzynarodowo do różnic kulturowych państw oraz regionów.
Bibliografia
[1] Abdalla S., Amankwah-Amoah J., Badewi A. (2023), Sharing-Economy Ecosystem: A Comprehensive Review and Future Research Directions, „Sustainability”, No. 15, pp. 1–15. [2] Bai G., Velamuri S.R. (2021), Contextualizing the Sharing Economy, „Journal of Man-agement Studies”, No. 58, pp. 977–1001. [3] Bąk S. (2016), Charakterystyka ryzyka i sposobów zarządzania nim w sektorze energe-tycznym – wyniki badania sprawozdań zarządów z działalności polskich przedsiębiorstw, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowi-cach”, Nr 299, s. 19–32. [4] Brycz B., Dudycz T. (2010), Case study jako popularna metoda w naukach o zarzadza-niu, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, Nr 3, s. 23–31. [5] Chen C., Lin S.-L. (2018), Constructing the Risk Management Framework in Sharing Economy Industry: A Case Study on a C2C Fintech, „Company Journal of Accounting, Finance & Management Strategy”, Vol. 13, No. 2, pp. 23–48. [6] Corrêa A.M. (2018), Regulatory Risks Faced by the Transportation Sharing Economy: Workforces at Stake, „European Journal of Risk Regulation”, No. 9, pp. 641–654. [7] Czakon W. (2011), Metodyka systematycznego przeglądu literatury, „Przegląd Organiza-cji”, Nr 3, s. 57–61. [8] Czernek K., Wójcik D. (2017), Gospodarka współdzielenia z perspektywy przedsiębior-ców sektora turystycznego, „Handel Wewnętrzny”, Nr 3(368), s. 66–76. [9] Czyżewska M. (2020), Innowacje. Start-upy. Ryzyko. Uwarunkowania rozwoju innowa-cyjnych przedsięwzięć, CeDeWu, Warszawa. [10] de Oliveira Netto C., Tello-Gamarra J.E. (2020), Sharing Economy: A Bibliometric Analysis, Research Trends and Research Agenda, „Journal of Technology Management & Innovation”, Vol. 15, No. 2, pp. 41–54. [11] Deohans A., Kumari A., Saha J., JayaKalyani K., Sharma S. (2019), Management Anal-ysis of Uber, https://www.researchgate.net/publication/334535923_Management_Analysis_of_Uber, access date: 20.09.2023. [12] Domaradzki K. (2015), Jak daleko zajedzie Uber, https://www.forbes.pl/technologie/uber-wchodzi-w-sektor-logistyczny-co-czeka-ubera/1nrm75c, data dostępu: 07.05.2023 r. [13] Eckhardt G.M., Houston M.B., Jiang B., Lamberton C., Rindfleisch A., Zervas G. (2019), Marketing in the Sharing Economy, „Journal of Marketing”, Vol. 83, No. 5, pp. 5–27. [14] Fritze M.P., Benkenstein M., Belk R., Peck J., Wirtz J., Claus B. (2021), Commentaries on the Sharing Economy: Advancing New Perspectives, „Journal of Service Management Research”, Vol. 5, No. 1, pp. 3–19. [15] Gerwe O., Silva R. (2020), Clarifying the Sharing Economy: Conceptualization, Typolo-gy, Antecedents, and Effects, „AMP”, No. 34, pp. 65–96. [16] Gonciarski W. (2009), Zarządzanie 2.0 in statu nascendi, [w:] W. Gonciarski, P. Zaskór-ski (red.), Wybrane koncepcje i metody zarządzania początku XXI wieku, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa, s. 9–24. [17] Gonciarski W. (2013), Zarządzanie 2.0 jako radykalna i wielowymiarowa innowacja, [w:] W. Gonciarski, U. Ornarowicz (red.), Współczesne zarządzanie: różnorodność pro-blemów i sposobów ich rozwiązywania, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa, s. 47–74. [18] Gu H., Zhang T., Lu C., Song X. (2021), Assessing Trust and Risk Perceptions in the Sharing Economy: An Empirical Study, „Journal of Management Studies”, No. 58, pp. 1002–1032. [19] Gupta N. (2022), Analyzing Uber’s Risk Factors, https://www.tipranks.com/news/analyzing-ubers-risk-factors, access date: 20.09.2023. [20] Hajduk Z. (2012), Ogólna metodologia nauk, KUL, Lublin. [21] Hałasik M.G. (2017), Sharing economy wyzwaniem dla współczesnych przedsiębiorstw, „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, Nr 2, s. 135–145. [22] ISO (2018), ISO 31000:2018, Risk management – Guidelines. [23] Jasińska M., Harężlak P. (2012), Zarządzanie ryzykiem – wprowadzenie do procesu, „Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obro-ny Narodowej”, Nr 3, s. 65–79. [24] Karaś M. (2014), Studium przypadku jako narzędzie badawcze, [w:] K. Kuciński (red.), Naukowe badanie zjawisk gospodarczych. Perspektywa metodologiczna, Wolters Klu-wer, Warszawa, s. 321–341. [25] Kleinman Z. (2017), Uber: The Scandals that Drove Travis Kalanick Out, https://www.bbc.com/news/technology-40352868, access date: 07.05.2023. [26] Klemt T. (2016), Ekonomiczne przesłanki regulacji sharing economy, [w:] M. Poniatow-ska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa, s. 119–134. [27] Koźlak A. (2017), Sharing economy jako nowy trend społeczno gospodarczy, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, Nr 489, s. 171–182. [28] Krok E. (2019), Collaborative Consumption in a Sharing Economy, „Scientific Papers of the Silesian University of Technology Organization and Management”, No. 135, pp. 99–108. [29] Kuziak K. (2011), Pomiar ryzyka przedsiębiorstwa. Modele pomiaru i ich ryzyko, Wy-dawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław. [30] Lazzari A.D.R., Petrini M., Souza A.C. (2021), Sharing Economy and the Social-economic Context: Mercenarism or Common Good? „Revista de Administração Mac-kenzie”, Vol. 22, No. 4, pp. 1–28. [31] Lewandowska A. (2019), Ekonomia społeczna i sharing economy w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju, „Problemy Transportu i Logistyki”, Nr 48, s. 7–16. [32] Meksuła T. (2017), Aplikacja teorii istnienia przedsiębiorstw dla podmiotów ekonomii współdzielenia na przykładzie firmy Uber, „Studia i Materiały. Wydział Zarządzania UW”, Nr 2(25), s. 38–46. [33] Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii (2021), https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/gospodarka-wspoldzielenia, data dostępu: 07.05.2023 r. [34] Minsky St. (2018), Uber is Caught in a Risk Management Bind. How Can They Get Out?, https://www.logicmanager.com/resources/news/uber-risk-mgmt-bind/, access date: 12.09.2023. [35] Mittendorf Ch. (2017), Create an Uber Account? An Investigation of Trust and Per-ceived Risk in the Sharing Economy, „Journal of Customer Behaviour”, Vol. 16, No. 3, pp. 281–307. [36] OECD/Eurostat (2018), Oslo Manual, czwarta edycja, OECD/Eurostat, Paryż – Luk-semburg. [37] Pakulska T. (2016), Otoczenie przedsiębiorstw a rozwój sharing economy, [w:] M. Ponia-towska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Ofi-cyna Wydawnicza SGH, Warszawa, s. 39–53. [38] Papińska-Kacperek J., Polańska K. (2018), Problemy i sposoby legalizacji przedsięwzięć sharing economy, „Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych. Szkoła Główna Han-dlowa”, Nr 49, s. 85–95. [39] Pasternak-Malicka M., Dębowski T. (2022), Opportunities and Threats of Sharing Econ-omy, „Optimum. Economic Studies”, Vol. 4, No. 110, pp. 101–117. [40] Pietrewicz J.W., Sobiecki R. (2016), Przedsiębiorczość sharing economy, [w:] M. Ponia-towska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Ofi-cyna Wydawnicza SGH, Warszawa, s. 11–25. [41] Rakowska W. (2021), Trust and Other Factors Impacting the Platform Choice in Shar-ing Economy: A Case from Poland, „International Entrepreneurship Review”, Vol. 7, No. 3, pp. 23–35. [42] Risk Analysis of Uber (2016), https://community.mis.temple.edu/sdougherty/files/2016/02/uber.pdf, access date: 10.08.2023. [43] Risk Management in Uber (2023), https://www.expertsminds.com/content/sample-paper/risk-management-in-uber-assignment-help-10084.html, access date: 12.09.2023. [44] Ruchlewicz M. (2019), Sharing economy i jej znaczenie dla życia gospodarczego, „Chal-lenger – Magazyn Młodych Ekonomistów”, Nr 9, s. 19–25. [45] Rutkowska A. (2018), Społeczno-ekonomiczne przejawy sharing economy, „Zarządzanie i Finanse. Journal of Management and Finance”, Nr 16(4/1), s. 165–178. [46] Santana J., Parigi P. (2015), Risk Aversion and Engagement in the Sharing Economy, „Games”, No. 6, pp. 560–573. [47] Skrzek-Lubańska M. (2016), Sharing economy – szanse i zagrożenia dla polskiego rynku pracy, [w:] M. Poniatowska-Jaksch, R. Sobiecki (red.), Sharing economy (gospodarka współdzielenia), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa, s. 89–108. [48] Słownik Języka Polskiego (2021), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. [49] Snyder H. (2019), Literature Review as a Research Methodology: An Overview and Guidelines, „Journal of Business Research”, No. 104, pp. 333–339. [50] So K.K.F., Viglia G., Liu S., Wang D. (2023), The sharing economy in a post-pandemic world, „International Journal of Contemporary Hospitality Management”, No. 35, pp. 1–9. [51] Spalenza A.S., Rigo A.S. (2021), Sharing Economy and Publication Trends: A Systemat-ic Literature Review, „Revista De Administração Da UFSM”, Vol. 14, No. 4, pp. 789–808. [52] Stochaj J., Roman Ł. (2013), Wybrane metody teoretyczne w naukach społecznych i ich zastosowanie, „Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej”, Nr 2(6), s. 178–197. [53] Sułkowski Ł. (2012), Epistemologia i metodologia zarządzania, PWE, Warszawa. [54] Szemerédi E., Tatay T. (2021), Sharing Communities – Community Currency in the Sharing Economy, „Society and Economy”, Vol. 43, No. 1, pp. 38–59. [55] Sztokfisz B. (2017), Gospodarka współdzielenia – pojęcie, źródła, potencjał, „Zeszyty Naukowe. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie”, Nr 6(966), s. 89–103. [56] Tata S., Mitsunari A. (2020), How Uber Manages Real-Time Risk Assessment, https://www.auditboard.com/blog/how-uber-manages-real-time-risk-assessment/, access date: 16.09.2023. [57] Tetrevova L., Jelinkova M., Munzarova S. (2021), Traditional and Developing Segments of the Sharing Economy from the Point of View of Customers, „Engineering Economics”, Vol. 32, No. 5, pp. 469–483. [58] Tschang F.T. (2021), Platform-dependent Entrepreneurs: Participants in an Expanding Universe of Platforms? „Academy of Management Perspectives”, Vol. 35, No. 4, pp. 696–701. [59] Uber (2018), https://www.uber.com/pl/blog/uber-co-to-jest/, data dostępu: 06.03.2023 r. [60] Vorwerck M. (2019), Mouleeswaran on the Uber Eats Risk Team, https://www.uber.com/en-PL/blog/uber-eats-risk-team/, access date: 10.08.2023. [61] Wojciechowska R. (2016), Logika procesu badawczego w ekonomii, Oficyna Wydawni-cza SGH, Warszawa. [62] Woźniak J., Gemra K. (2020), Kształtowanie przewag konkurencyjnych. Perspektywa finansowa procesów innowacyjnych i zarządzania ryzykiem we współczesnych przedsię-biorstwach, Difin, Warszawa. [63] Ziobrowska J. (2017), Sharing economy jako nowy trend konsumencki, [w:] U. Kalina-Prasznic (red.), Własność w prawie i gospodarce, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, s. 261–269.
Publikacje z rocznika