Rok wydania: 2023
Numer czasopisma: 3
Słowa kluczowe: Odmładzanie przedsiębiorstw, wzmacnianie przedsiębiorstw, gospodarka cyrkularna, transformacja cyfrowa, model biznesu
Strony: 55-65
Język publikacji: Polski
Odmładzanie i wzmacnianie przedsiębiorstw poprzez cyrkularną transformację cyfrową – założenia koncepcyjne
Marek Jabłoński
Abstrakt
Cel - Celem artykułu jest wyjaśnienie determinant autorskiej koncepcji odmładzania i wzmacniania przedsiębiorstw poprzez cyrkularną transformację cyfrową. Metodologia badania - Dokonano szerokiego przeglądu literatury przedmiotu a także zaprezentowano założenia dla przyszłych badań procesu odmładzania i wzmacniania przedsiębiorstw poprzez cyrkularną transformację cyfrową. Wyniki - Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz doświadczeń autora i wynikających z tego rozważań, a także opracowania założeń dla przyszłych badań należy stwierdzić, że jest możliwe odmładzanie i wzmacnianie przedsiębiorstw poprzez cyrkularną transformację cyfrową. Zagadnienie to wymaga jednak szerokiego zakresu badań analiz i obliczeń. Wyniki dociekań wskazują na potrzebę identyfikacji determinant i mechanizmów odmładzania i wzmacniania przedsiębiorstw w kontekście uwarunkowań i założeń procesu transformacji cyfrowej oraz transpozycji łańcuchów wartości przedsiębiorstw z formy liniowej na cyrkularną. Oryginalność/wartość – Zwrócenie uwagi na to, iż przedsiębiorstwa wymagają odmładzania i wzmacniania szczególnie w obecnym turbulentnym, niestabilnym otoczeniu zewnętrznym. Owe odmłodzenie może się odbywać poprzez transformację cyfrową ukierunkowaną jednocześnie na założenia gospodarki cyrkularnej, której założeniem jest co najmniej spełnienie wymagań koncepcji 3R: reduce (redukuj), reuse (używaj ponownie), recycle (poddawaj recyklingowi).
Bibliografia
[1] Allenby B., Fink J. (2005), Toward Inherently Secure and Resilient Societies, „Science”, Vol. 309, No. 5737, pp. 1034-1036. [2] Ansoff I. (1957), Strategies for Diversification, „Harvard Business Review”, Vol. 35, No. 5, pp. 113-124. [3] Barney J.B. (1991), Firm Resources and Sustained Competitive Advantage, „Journal of Management”, Vol. 17, No. 1, pp. 99–120. [4] Beninger S., Francis J.N.P. (2022), Resources for Business Resilience in a COVID-19 World: A Community-centric Approach, „Business Horizons”, Vol. 65, No. 2, pp. 227-238. [5] Bibeault D.B. (1998), Corporate Turnaround: How Managers Turn Losers into Winners!, Washington, DC, Beard Books. [6] Bocken N., Strupeit L., Whalen K., Nußholz J. (2019), A Review and Evaluation of Circular Business Model Innovation Tools, „Sustainability”, Vol. 11, No. 8, art. 2210. [7] Boschma R. (2015), Towards an Evolutionary Perspective on Regional Resilience, „Regional Studies”, Vol. 49, No. 5, pp. 733-751. [8] Boyle R., Desai H. (1991), Turnaround Strategies for Small Firms, „Journal of Small Business Management”, Vol. 29, No. 3, pp. 33-61. [9] Briscoe G. (2010), Complex Adaptive Digital EcoSystems, „Proceedings of the International Conference on Management of Emergent Digital EcoSystems”, MEDES'10, ACM, New York, pp. 39-46. [10] Cyfert S., Krzakiewicz K. (2015), Model procesu odnowy organizacyjnej, „Management Forum”, Vol. 3, Nr 1, s. 10-14. [11] Czakon W. (2020), Krótkowzroczność strategiczna menadżerów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. [12] Geissdoerfer M., Morioka S.N., Monteiro de Carvalho M., Evans S. (2018), Business Models and Supply Chains for the Circular Economy, „Journal of Cleaner Production”, Vol. 190, pp. 712-721. [13] Generowicz A. (2021), Ocena możliwości realizacji gospodarki cyrkularnej w systemach gospodarki odpadami komunalnymi – wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków. [14] Hambrick C.D., Schecter M.S. (1983), Turnaround Strategies for Mature Industrial –Product Business Units, „Academy Of Management Journal”, Vol. 26, No. 2, pp. 231-248. [15] Härting R.Ch., Reichstein Ch., Schad M. (2018), Potentials of Digital Business Models – Empirical investigation of data driven impacts in industry, „Procedia Computer Science”, vol. 126, pp. 1495-1506. [16] Hensel P. (2011), Diagnoza organizacji, pierwszy krok do uzdrowienia firmy, Wydawnictwo Helion, Gliwice. [17] Hofer C.W. (1976), Research on Strategic Planning: A Survey of Past Studies and Suggestions for Future Efforts, „Journal of Economics and Business”, Vol. 28, pp. 261-286. [18] Jabłoński A., Jabłoński M. (2020), Social Business Models in the Digital Economy, New Concepts and Contemporary Challenges, Palgrave Macmillan, Springer Nature Switzerland. [19] Jabłoński A., Jabłoński M. (2021), Digital Business Models, Perspective on Monetization, Routledge, London. [20] Jabłoński A., Jabłoński M. (2022), Digital Safety in Railway Transport – Aspects of Management and Technology, Palgrave Macmillan, Springer Nature, Switzerland. [21] Keith Robbins D., Pearce II J.A. (1992), Turnaround: Retrenchment and Recovery, „Strategic Management Journal”, Vol.13, No. 4, pp. 287-309. [22] Kępiński A. (1978), Rytm życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków. [23] Kurowska I. (2020), Wzmacnianie odporności, czyli jak uniknąć jesiennego przeziębienia? https://www.apteka-melissa.pl/blog/artykul/wzmacnianie-odpornosci-czyli-jak-uniknac-jesiennego-przeziebienia,623.html [24] Kushida K.E., Zysman J. (2009), The Services Transformation and Network Policy: The New Logic of Value Creation, „Review of Policy Research”, Vol. 26, No. 1-2, pp. 173-194. [25] Lenkenhoff K., Wilkensa U., Zheng M., Süße T., Kuhlenkötter B., Ming X. (2018), Key Challenges of Digital Business Ecosystem Development and how to Cope the Function with Them, „Procedia Cirp”, Vol. 73, pp. 167-172. [26] Li F. (2020), The Digital Transformation of Business Models in the Creative Industries: A Holistic Framework and Emerging Trends, „Technovation”, Vol. 92-93, art. 102012. [27] Linder, M., Williander, M. (2017), Circular Business Model Innovation: Inherent Uncertainties, „Business and Strategy Environment”, Vol. 26, No. 2, pp. 182-196. [28] Nachira F. (2002), Towards a Network of Digital Business Ecosystems Fostering the Local Development, European Commission Discussion Paper, Bruxelles, pp. 1-23. [29] Nagel P., Proces starzenia się a zmiany zachodzące w organizmie, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/seniorzy/proces-starzenia-sie-a-zmiany-zachodzace-w-organizmie/, data dostępu: 15.10.2023 r. [30] O'Neill H.M. (1986), An Analysis of the Turnaround Strategy in Commercial Banking, „Journal of Management Studies”, Vol. 23, No. 2, pp. 165-187. [31] Quinn R.E. (1988), Beyond Rational Management: Mastering the Paradoxes and Competing Demands of High Performance, Jossey-Bass, San Francisco. [32] Sawy O.A.E., Pereira F. (2013), Anticipating Game Changers for „Enterprise 2020” in a Digitally-Intensive World, [in:] O.A.E. Sawy, F. Pereira (Eds.), Business Modelling in the Dynamic Digital Space. Am Ecosystem Aproach, Springer, Heidelberg, Berlin. [33] Selander L., Henfridsson O., Svahn F. (2013), Capability Search and Redeem across Digital Ecosystems, „Journal of Information Technology”, Vol. 28, No. 3, pp. 183-197. [34] Senyo P. K., Liu K., Effah J. (2019), Digital Business Ecosystem: Literature Review and a Framework for Future Research, „International Journal of Information Management”, vol. 47, pp. 52-60. [35] Słownik Języka Polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/wzmocnienie.html, data dostępu: 10.07.2023 r. [36] Stopford J.M., Baden-Fuller C. (1990), Corporate Rejuvenation, „Journal of Management Studies”, Vol. 27, No. 4, pp. 399-415. [37] Süße T., Weber P., Lasi H., Wilkens U. (2017), Enterprise Interoperabilität in internetbasierten Ökosystemen, [in:] N. Gronau (ed.), Industrial Internet of Things in der Arbeits- und Betriebsorganisation Betriebsorganisation, GITO-Verlag, Berlin, pp. 25–46. [38] Täuscher K., Laudien S.M. (2018), Understanding Platform Business Models: A Mixed Methods Study of Marketplaces, „European Management Journal”, Vol. 36, No. 3, pp. 319-329. [39] Wawrzyniak B. (1999), Odnawianie przedsiębiorstwa na spotkanie XXI wieku, Poltext, Warszawa.
Publikacje z rocznika